Stolica Bawarii, kraju związkowego Niemieckiej Republiki Federalnej o zbliżającej się do 1,4 mln liczbie mieszkańców Monachium, jest ważnym centrum gospodarczym, finansowym oraz kulturalnym.
Głównymi magnesami przyciągającymi tu, nad rzekę Izarę, turystów, są zabytki, wspaniałe galerie sztuki i muzea. W październiku zaś doroczne Oktoberfest – Święto Piwa. Chociaż i na co dzień nie brak amatorów tego napoju oraz lokali, w których jest serwowane.
Średniemu pokoleniu Polaków miasto to kojarzy się przede wszystkim z radiem „Wolna Europa”, które stąd nadawało w wielu językach narodów uzależnionych przez ZSRR. A także z masakrą 11 izraelskich sportowców podczas odbywających się tu Igrzysk Olimpijskich w 1972 roku.
Dla najstarszych to również kolebka niemieckiego nazizmu i „puczu monachijskiego” w 1923 roku. A także miejsce podpisania w 1938 r. przez przedstawicieli Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Włoch haniebnego Układu Monachijskiego, który oddał Hitlerowi część Czechosłowacji. Współcześnie jest to jednak przede wszystkim miasto duże i nowoczesne, pełne wartych zobaczenia zabytków z minionych wieków.
SŁAWNE PINAKOTEKI…
To w nim znajdują się słynne Pinakoteki – jedne z najwspanialszych w Europie galerii sztuki. Stawiane w jednym rzędzie obok Luwru, British Museum, Prado, Galerii Uffizi, Muzeum Watykańskiego, Galerii Drezdeńskiej, Galerii Trietiakowskiej i Ermitażu. Stara – Alte Pinakothek – posiada i prezentuje zbiory sztuki od XIV do XVIII w.
Nowa – Neue Pinakothek – zbiory malarstwa europejskiego od okresu klasycyzmu po art noveau. Miłośnicy sztuki starożytnej mają też co oglądać w Gliptotece. A są to tylko trzy, chociaż najsławniejsze, spośród ponad 30 tutejszych muzeów. Miasto o ponad 8,5–wiekowej historii, ma też liczne ciekawe zabytki i obiekty. Jego dzieje sięgają średniowiecza.
Powstało ono na ziemiach opactwa w Tegernsee, które w 1158 r. przyznane zostały, z szerokimi przywilejami, księciu Henrykowi Lwu. Założone przez niego w tymże roku miasto, swoją nazwę zawdzięcza lokalizacji przy klasztorze. Początkowo tak zresztą było nazywane: „Bei den Mönchen” – Przy Mnichach. Dopiero z czasem krócej – München. Po polsku Monachium, ale np. po czesku Mnichov.
Od 1180 r. było we władaniu rodu Wittelsbachów, później rezydencją m.in. cesarską Ludwika IV Bawarskiego, a od czasów napoleońskich stolicą Bawarii. Z burzliwej przeszłości tego miasta wspomnę jeszcze tylko, że podczas wojny 30-letniej zajęte zostało, w 1643 roku, przez Szwedów pod wodzą ich króla Gustawa Adolfa, którzy dotarli aż tak daleko na południe Europy. W XIX w. Monachium stało się jednym z najważniejszych ośrodków kultury europejskiej.
Sławnym jako centrum muzyki – tworzył tu Richard Wagner – oraz sztuki, zwłaszcza malarstwa. Na tutejszej Akademii studiowali także nasi wybitni artyści, tworząc cenioną tzw. szkołę monachijską. Jak już wspomniałem, w okresie Republiki Weimarskiej narodził się tu nazizm. Miasto poważnie zniszczone zostało w czasie II wojny światowej. Ale zachowało się sporo zabytków, częściowo odbudowanych lub zrekonstruowanych. Z czasów Średniowiecza pochodzą trzy dawne bramy miejskie – resztki ówczesnych fortyfikacji.
… I ZABYTKI
Średniowieczną metrykę ma także najstarszy, z XII w., kościół św. Piotra (Peterskirche) oraz Katedra NMP (Frauenkirche) z XV w., z dwiema charakterystycznymi wieżami zakończonymi miedzianymi kopułami. Piękny jest późnorenesansowy kościół św. Michała (Michaelskirche) oraz barokowe: Św. Trójcy (Dreifoltigkeitskirche), Teatynów (Teatinenkirche) i kilka innych w tym stylu.
Także gotycką przeszłość ma Alter Hof, dawna rezydencja cesarska. W przeszłości przebudowywana, zaś po II wojnie światowej odbudowywana po zniszczeniach. Do sławnych, przyciągających zarówno turystów jak i mieszkańców, budowli Monachium należy też neogotycki Nowy Ratusz (Neues Rathaus). Bogato zdobiony, o blisko 100 metrowej długości fasadzie.
Z wysoką wieżą i zegarem z figurkami, które „dają występ” o pełnych godzinach. Obok niego stoi gotycka wieża Starego Rausza (Altes Rathaus), w której obecnie mieści się Muzeum Zabawek. Plac przed ratuszem zamyka z jednej strony średniowieczna brama miejska z wieżą, z drugiej pierzeja domów. Ponad dachami których widać wspomniane już wieże katedry.
Będąc tu warto również zobaczyć dawną rezydencje elektorską z ogrodami pałacowymi (Hofgarten) z XVII w. A także liczne inne pałace – zwłaszcza Nymphenburg i budowle – chociażby Maximilianum, siedzibę bawarskiego parlamentu. Jak również fontanny. Tych ostatnich jest wiele, zarówno monumentalnych jak i kameralnych.
Większość o bardzo oryginalnych kształtach. Duża na placu Ratuszowym jest ulubionym miejscem spotkań monachijczyków i turystów. Niektóre mają formę rzeźb lub posągów z wąskimi i powoli wypływającymi z nich strumieniami wody.
Na tutejszej Starówce uwagę zwracają także rzeźby, głównie postacie Zbawiciela lub świętych, umieszczone w narożnikach domów kilka metrów nad ziemią. Dysponując wolnym czasem warto też zobaczyć – i odpocząć w nim – park Ogród Angielski założony w końcu XVIII w. Sporo ciekawych pałacyków, zameczków i innych budowli znajduje się również w okolicach miasta.
Zdjęcia autora
