Łatgalia to licząca niespełna 400 tys. mieszkańców, jedna z czterech historycznych krain Łotwy położona na jej wschodzie i granicząca z Rosją, Białorusią i Litwą. W średniowieczu podbita przez zakon rycerzy mieczowych, później część Inflant będących domeną Korony i Litwy, a od 1660 roku do rozbiorów w granicach I Rzeczypospolitej. Mieszkało tam sporo Polaków, stanowiących również współcześnie niewielką mniejszość. Region ten zaprezentował, po polsku, swoje atrakcje turystyczne w trakcie seminarium Discover Latvija – Odkryj Łotwę zorganizowanego niedawno – relacja z niego jest nadal do przeczytania na naszych łamach – w ambasadzie tego kraju dla polskiej branży turystycznej i prasy. Otrzymaliśmy tę ciekawą prezentację i za zgodą autorki z Latgale Travel publikujemy ją, wraz ze zdjęciami, w 2 odcinkach sądząc, że zainteresuje ona naszych czytelników i turystów. Autorzy sugerują poznawanie Łatgalii w ramach czterodniowej wycieczki po niej, z propozycjami co oraz dlaczego warto tam zobaczyć i poznać w kolejne dni. Poprzedzając ten program informacją o tej krainie. Oto oryginalny tekst:
POLSKIE ŚLADY
Dawna Łatgalia (obecnie obszar Łatgalii i część regionu Vidzeme), pod panowaniem polskim, w XVI wieku nazywała się Księstwem Zadźwińskim (Ducatus Ultradunensis). W 1561 roku Łatgalia stała się częścią Polski, dlatego też, w przeciwieństwie do pozostałej części Łotwy, gdzie dominował luteranizm, powstała silna tradycja katolicka. Po wojnie polsko-szwedzkiej, Łatgalia pozostała w składzie Polski do 1772 r. W tym okresie region ten zaczęto nazywać Inflantami tudzież Inflantami Polskimi. Do dziś w Łatgalii zachowało się bogate dziedzictwo dawnej Polski, także współcześnie stanowiące integralną część kulturowej tożsamości tego regionu.
Dawna Łatgalia (obecnie obszar Łatgalii i część regionu Vidzeme), pod panowaniem polskim, w XVI wieku nazywała się Księstwem Zadźwińskim (Ducatus Ultradunensis). W 1561 roku Łatgalia stała się częścią Polski, dlatego też, w przeciwieństwie do pozostałej części Łotwy, gdzie dominował luteranizm, powstała silna tradycja katolicka. Po wojnie polsko-szwedzkiej, Łatgalia pozostała w składzie Polski do 1772 r. W tym okresie region ten zaczęto nazywać Inflantami tudzież Inflantami Polskimi. Do dziś w Łatgalii zachowało się bogate dziedzictwo dawnej Polski, także współcześnie stanowiące integralną część kulturowej tożsamości tego regionu.1. Dzień zwiedzania
DYNEBURG
Jest to jedyna twierdza typu bastionu w Europie Wschodniej, która zachowała się w kształcie niemal niezmienionym od 19 wieku. Wybitny zespół budowli fortyfikacyjnych o łącznej powierzchni ponad 150 ha. Każdy szczegół twierdzy jest owocem doświadczenia najlepszych szkół architektonicznych carskiej Rosji i Europy. Do dziś zachowało się około 85% pierwotnej substancji twierdzy. W ostatnich latach forteca przeszła szeroko zakrojone prace renowacyjne i dziś jest jednym z najpopularniejszych zabytków w Dyneburgu. W fortecy mieści się centrum sztuki urodzonego w Dyneburgu światowej sławy malarza Marka Rothko, sala wystawowa „Biały Koń”, salon mebli i wnętrz „Vintage”, wystawa medycyny dawnej, Muzeum I Wojny Światowej, studio sitodruku, wystawa historycznych strojów „Skrzynia Wspomnień”, a także Centrum Kultury i Informacji Twierdzy Dyneburskiej, gdzie można zamówić wycieczkę z przewodnikiem.
Miasto zostało założone w 1275 roku. Od roku 1667 Łatgalia (Województwo Inflanckie) była administracyjnie podzielona na 4 trakty (powiaty): dyneburski (Daugavpils), rzeżycki (Rēzekne), lucyński (Ludza) i marienhauski (Viļaka). Na czele traktów stali starostowie. Najwyższy rangą był starosta dyneburski, zwany nadstarostą. Inflanty miały własnego biskupa, najpierw z siedzibą w Dyneburgu, a następnie w Wilnie. Dzisiaj Dyneburg jest drugim co do wielkości miastem na Łotwie. Około 15% mieszkańców ma pochodzenie polskie. Podczas swojej wizyty w mieście w 2010 roku prezydent Bronisław Komarowski nazwał go stolicą Polaków na Łotwie.
Dodatkowe informacje: https://latgale.travel/listing/twierdza-dyneburska/
LIKSNA
Historia kościoła w Liksnej sięga dalekiej przeszłości i jest związana z działalnością jezuitów. Od 1826 do 1856 r. polski kanonik Tomasz Kossowski (1798–1856) mieszkał w Liksnej i opublikował kilka książek w języku łotewskim. Pochowany został na cmentarzu parafialnym. Pierwszy kościół katolicki w Līksnie został zbudowany w 1798 r. na koszt hrabiego Plater-Zieberga. Był to murowany kościół konsekrowany w 1819 r. przez biskupa Waleriana Kamionkę ku czci Świętej Rodziny. Na budowę kościoła katolickiego w Liksnej hrabia Jan Plater-Zyberk przekazał 30 000 rubli. Hrabiowie Teofil i Adam Platerowie na ten sam cel przekazali 20 000 rubli. Jego budowę ukończono w 1913 r. Kościół jest wyposażony w doskonałe organy, zbudowane w 1931 r. przez warszawsko-wileńską firmę organmistrzowską Wacława Biernackiego.
www.latgale.travel
W pobliżu, w parku Līksna Manor, znajduje się kamień pamiątkowy polskiej bohaterki narodowej Emilii Plater. W 1815 r. 9-letnia Emilia wraz z matką zamieszkała u dalekich krewnych, Platerów-Zyberków, w ich rodzinnym dworze w Līksnej koło Daugavpils, gdzie była wychowywana w duchu patriotycznych idei Adama Mickiewicza i Tadeusza Kościuszki.
KRASLAVA
Pałac Platerów w Krasławiu – najbardziej znane i odwiedzane przez turystów polskie dziedzictwo w tych stronach. Jest to wspaniały XVIII-wieczny zabytek, który opowiada historię wpływowej polskiej rodziny szlacheckiej. Rodzina Platerów była właścicielem Krāslavy od 1729 roku, gdy została zakupiona przez hrabiego Jana Ludwika Platera. Kiedy przybył do majątku Krāslava, znajdował się tam dwór zbudowany z drewna, którego skromny wygląd opisują wspomnienia członków rodziny. Około 1750 r. Konstanty Ludwik Plater rozpoczął budowę dwupiętrowego kamiennego budynku z mansardowym dachem – rezydencji hrabiów. Jego młodszy syn August Hiacynt Plater ukończył budowę w 1791 roku.
Ciekawy fakt: Pałac Krāslava jest jedynym pałacem w Łatgalii z taką mieszanką stylów architektonicznych. Mansardowy dach nie jest typowy dla łotgalskiej architektury dworskiej, ale w Warszawie i okolicach XVIII-wieczne pałace z mansardowymi dachami nie są rzadkością. Spacerując po parku (niestety dostępnym tylko z zewnątrz), łatwo wyobrazić sobie życie i dokonania rodziny Platerów w przeszłości.
www.latgale.travel
2 dzień zwiedzana:
BAZYLIKA AGLONA
Najważniejszym miejscem w Agłonie jest bazylika uważana za centrum łotewskiego katolicyzmu, odwiedzana rocznie przez setki tysięcy pielgrzymów. Agłona stała się także sanktuarium o znaczeniu międzynarodowym, z jej kompleksem budynków, klasztorem, 7-hektarowym placem przed nią, świętym źródłem i cmentarzem. Drzwi bazyliki są otwarte dla wiernych przez całą dobę. Z okazji 200 rocznicy założenia świątyni, papież Jan Paweł II nadał jej tytuł Bazyliki Mniejszej. Budowa obecnej bazyliki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Agłonie została zakończona w roku 1780. Została zbudowana w stylu barokowym przez ojców dominikanów, ufundowana przez ziemiańską rodzinę Szostowickich. W dzwonnicach na obu wieżach zawieszono 4 dzwony. W kościele wykonano 10 ołtarzy. Wiszą tam też portrety fundatorów kościoła – Ewy Justyny i Dadziboga Szostawickich.
W sierpniu 2006 r. na placu przed bazyliką w pobliżu jeziora Egle wzniesiono posąg Chrystusa. Za bazyliką wypływa święte źródełko. Właściwości lecznicze wody z tego źródełka odkrył w 1820 r. przeor dominikańskiego klasztoru o. Juszkiewicz. Sześć lat później Wileńska Komisja Lekarzy i grono specjalistów z Akademii Medycznej w Petersburgu potwierdziły właściwości lecznicze tej wody. Każdy pielgrzym zabiera z Agłony do domu łyk orzeźwiającej wody ze źródełka.
Więcej na: https://latgale.travel/listing/bazylika-w-aglonie/
DWÓR W DŁUŻNIEWIE – LUZNAVA
Budowa dworu w Dłużniewie rozpoczęła się w roku 1905. Budynek został zaprojektowany przez właściciela Stanisława Kierbedzia (1810–1899), urodzonego na Litwie polskiego inżyniera budowy mostów kolejowych (autora m. in. tzw. „Mostu Kierbedzia” w Warszawie), profesora i członka honorowego Akademii Nauk w Petersburgu. W latach 1911–1915 dwór w Dłużniewie był letnią rezydencją rodziny Kierbedziów, a zarazem ważnym ośrodkiem kulturalnym w Łatgalii.
Gościło tu wielu znanych, ale też początkujących zdolnych muzyków, literatów, malarzy i rzeźbiarzy, którzy przybywali tu zarówno w celach pracy twórczej, jak też odpoczynku. Dwór został odnowiony w 2015 roku i jest teraz pełnym życia i inspirującym miejscem spotkań – koncertów, wystaw, seminariów, uroczystości ślubnych, wycieczek lub po prostu spacerów w parku z dala od miejskiego zgiełku.
Więcej na https://latgale.travel/listing/dwor-i-park-luznawa/
RZEŻYCA – REZEKNE
W XVII-XIX wieku Rezekne było częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów pod polską nazwą Rzeżyca.
Ciekawostki: W 1285 r. zbudowano kamienny zamek zakonu inflanckiego Castrum
Rositten (Zamek Rositten). W 1558 r. mistrz zakonu inflanckiego Wilhelm von Firstenberg zastawił zamek królowi Polski Zygmuntowi II Augustowi. Podczas wojny inflanckiej zamek został zdobyty przez rosyjskiego cara Iwana Groźnego w latach 1577-1579. W traktacie pokojowym w Jamie Zapolskim w 1582 r. został nazwany cytadelą okręgu zamkowego Rezekne(łac. arx Rezica).
Podczas II wojny północnej zamek Rezekne został ostatecznie zniszczony.
Więcej na: https://visit.rezekne.lv/pl/home-pl/
Rēzekne: Światowej klasy akustyczna sala koncertowa, wspaniałe miejsce na koncerty z doskonałym programem, na wystawy, seanse filmowe, seminaria i inne przedsięwzięcia.
Druga część propozycji wycieczki po Latgalii wkrótce.
Zdjęcia: Latgale travel
