Po latach starań – Góra z cegieł na liście UNESCO
Na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO wpisany został zespół zamkowy w Malborku. Władze zabytku starały się o to od 1986 r.
Zamek Malborski – Marienburg – jest jedynym w swoim rodzaju kompleksem olbrzymich zamków, otoczonych wysokimi, grubymi na 4,5 m murami obronnymi. Stąd w średniowieczu nazywano go ,największą górą cegieł na północ od Alp”. Obejmująca obszar 21 ha ceglana warownia wznoszona była od XIII do XVI w. Przez 150 lat pełniła rolę głównej siedziby najwyższych władz państwa krzyżackiego.
Rycerze Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Domu Niemieckiego sprowadzenie zostali na Pomorze przez księcia Konrada Mazowieckiego w 1230 r. Przygotowania do budowy nad brzegiem Nogatu zamku rozpoczęto w połowie lat 70. XIII stulecia, gdy stało się faktem władztwo krzyżaków nad dolną Wisłą. Budowlę nazwano Marienburg, czyli gród Marii, i już w 1280 r. przeprowadził sią doń konwent krzyżacki. Potem przez lata zamczysko się rozrastało. Kiedy stolicę zakonu przeniesiono z Wenecji do Malborka, do Zamku Wysokiego (najstarszej części warowni) dobudowano Zamek Średni, w którym dziś mieści się Muzeum Bursztynu.
Najrozlegleszy i najdalej na północ wysunięty obszar – to Zamek Niski, przedzamcze wraz z Karwanem, który mieścił zbrojownie, szpital, olbrzymie magazyny oraz kaplicę.
Bieg historii sprawił, że w połowie XV w., gdy dobiegły końca prace przy budowie ostatniej linii murów obronnych po wschodniej i północnej stronie, zamek i miasto przejął Kazimierz Jagiellończyk. Po zniszczeniach podczas wojen polsko-szwedzkich zamek zaczął popadać w riunę. Po I rozbiorze POlski Malbork został przejęty przez Prusy. Zamieniony na koszary zamek zaczął ulegać dewastacji. Jego rekonstrukcję rozpoczęto dopiero na początku XIX stulecia. Prace konserwatorskie prowadzone były przez Niemców do wybuchu II wojny światowej, która ogromnie zniszczyła wiele bezcennych partii zamku. U schyłku działań hitlerowskie wojska znów zamieniły go bowiem w twierdzę.
W drugiej połowie lat 50. zrodziła się inicjatywa odbudowy zamku. Prace nabrały impetu, kiedy to we wrześniową noc 1959 r. pożar zniszczył dachy nad Wielkim Refektarzem i całym skrzydełm północnym Zamku Średniego. Dwa lata później odbudowę i konserwację zabytku powierzono Muzeum Zamkowemu. Z pracami uporano się dopiero przed kilkoma laty.
