Safranbolu i Daday, dwa małe tureckie miasteczka położone w zachodniej części regionu Morza Czarnego, dołączyły do Międzynarodowej Sieci Miast Dobrego Życia (Cittaslow). Wpisu dokonano podczas spotkania Międzynarodowego Komitetu Koordynacyjnego Cittaslow w Damme w Belgii. Po dołączeniu tych dwóch miejscowości liczba miast należących do tej sieci w Turcji wzrosła do 25.
Safranbolu i Daday, stanowiące wzorcowy przykład spokojnego tempa życia, zachowania piękna natury i wyjątkowej architektury, zostały poddane ocenie na 72 różnych płaszczyznach, obejmujących jakość powietrza, infrastrukturę kanalizacyjną, wskaźnik alfabetyzacji oraz planowanie zagospodarowania przestrzennego, aby spełnić wymagania ruchu sieci Cittaslow Türkiye.
Safranbolu, w którym można podziwiać ok. 2 tysięcy oryginalnych tureckich domów, jest obowiązkowym punktem dla zainteresowanych zrównoważonym dziedzictwem kulturowym. To także jedyne miejsce wpisane zarówno na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jak i należące do sieci Cittaslow. Z kolei Daday, słynące z dziewiczych krajobrazów i tradycyjnej tureckiej gościnności, zapewnia odwiedzającym spokojny wypoczynek.
Safranbolu – osmańska architektura
Położone w ekoturystycznej strefie prowincji Karabük, w zachodnim regionie Morza Czarnego, Safranbolu to ukryty klejnot pełen uroczych alejek i zabytkowych domów, które przywołują na myśl inną epokę. Miasto, znane w starożytności jako Paflagonia, obecnie nosi nazwę pochodzącą od szafranu, czyli rośliny, która występuje w tej okolicy. Wspomniane w poemacie Homera „Iliada” Safranbolu było siedzibą wielu cywilizacji, w tym Hetytów, Persów, Rzymian i Osmanów.
Na szczególną uwagę zasługują niezwykłe przykłady architektury osmańskiej w tej prowincji. Około dwóch tysięcy tradycyjnych, osmańskich domów w Safranbolu to jedne z najbardziej rozpoznawalnych i trwałych przykładów lokalnej architektury w Turcji. Budowle te, datowane na XVIII, XIX i początek XX wieku, charakteryzują się harmonijnym zestawieniem drewna i kamienia, jak również rozmieszczeniem, które nie ogranicza dostępu dziennego światła, ani widoku sąsiednim domom. Okolica Safranbolu obfituje też w inne zabytki, takie jak Cinci Hanı – jeden z wielu karawanserajów zbudowanych na trasie Jedwabnego Szlaku oraz Cinci Hamamı, imponujący przykład łaźni, będących częścią tureckiej kultury. Warto również zobaczyć meczet Köprülü Mehmet Paşa z wyjątkowym zegarem słonecznym na dziedzińcu oraz meczet İzzet Paşa, wzniesiony w całości z ciosanego kamienia, uważany za mistrzowski przykład rzeźby w kamieniu z czasów osmańskich. Inną niezwykłą atrakcją w tym regionie jest tureckie Muzeum Kawy, które prezentuje niezwykłą historię i tradycję spożywania kawy po turecku, wpisaną na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Urok zabytków i lokalnej atmosfery w Daday
Daday, położony 29 km od centrum Kastamonu, zachęca do udania się w podróż w czasie, gdzie codzienne tempo życia harmonijnie współgra ze spokojnym rytmem natury. Urok miasteczka tkwi w malowniczych, nizinnych krajobrazach, tętniącym życiem lokalnym klimacie i zachowanym dziedzictwie architektonicznym.
Będący domem dla wielu cywilizacji, od Kaszków i Hetytów po Rzymian oraz Seldżuków, Daday został przyłączony do ziem osmańskich za panowania sułtana Mehmeda II. Podczas spacerów po urokliwych uliczkach miasteczka na turystów czeka wiele zabytków, które ukazują jego bogatą przeszłość i kulturowe dziedzictwo. Od charakterystycznych domów z epoki osmańskiej z misternymi, drewnianymi zdobieniami, po gwarne rynki, pełne lokalnych przysmaków – każdy zakątek Daday odsłania przebłyski minionych epok.
Daday jest również rajem dla miłośników aktywności na świeżym powietrzu oraz przyrody. Wędrując pośród malowniczego regionu Ballıdağ, udając się do urzekających stawów Yumurtacı i Taşçılar oraz jaskiń stalaktytowych Taşlıbayır, odwiedzający to miasteczko z pewnością znajdą płynące z natury ukojenie. Ponadto za czasów osmańskich Daday był ważnym ośrodkiem hodowli koni. Obecnie turyści mogą się tu zatrzymać w stadninach, wziąć lekcje jazdy i wybrać na konne safari.
Turcja w sieci Cittaslow
Ruch Cittaslow powstał w odpowiedzi na obawy związane z globalizacją, która prowadzi do narastającej jednorodności życia miejskiego i zacierania unikatowej tożsamości miast. W miejscowościach należących do Cittaslow życie toczy się wolniej, a lokalna kuchnia, architektura, tradycje i historia są starannie pielęgnowane.
Sieć Cittaslow w Turcji, państwie słynącym z bogatego dziedzictwa kulturowego, obejmuje dwadzieścia pięć miejsc położonych w dwudziestu jeden prowincjach, zlokalizowanych w siedmiu regionach. Jej początek w tym kraju sięga 2009 roku, kiedy do Międzynarodowej Sieci Miast Dobrego Życia dołączyło Seferihisar w prowincji Izmir. Od tego czasu sieć powoli się rozrasta, w miarę dołączania do niej kolejnych miejscowości.
Wśród dwudziestu pięciu tureckich miast należących do sieci Cittaslow są: Daday, Safranbolu, Finike, Ahlat, Akyaka, Arapgir, Eğirdir, Foça, Gökçeada, Gerze, Göynük, Güdül, Halfeti, İznik, Kemaliye, Köyceğiz, Mudurnu, Perşembe, Şarköy, Şavşat, Seferihisar, Uzundere, Vize, Yalvaç i Yenipazar.
Fot. TGA
