Portugalskiej stolicy – Lizbonie poświęcono już sporo przewodników w języku polskim. Zarówno w obszernych rozdziałach w publikacjach o całej Portugalii, jak i prezentujących wyłącznie to miasto i jego okolice. Najnowszy ukazał się właśnie w popularnej serii Bezdroży „Przewodnik – celownik”. Wydany w wygodnej postaci z grzbietem spiętym spiralą, ma układ identyczny jak inne w tej serii omawiane przeze mnie w ub. roku. A więc „Indeks (126) atrakcji turystycznych Lizbony” w układzie alfabetycznym ich portugalskich nazw i lokalizacją na planie miasta oraz Indeks blisko 120 innych obiektów.
W tym drugim przypadku znalazłem dwa wyjątki od zasady układu alfabetycznego wg. nazewnictwa portugalskiego. Ambasada RP, a nie jak w przypadku przedstawicielstw dyplomatycznych innych krajów Embaixada. I mniej zrozumiały Pomnik Karola I Dyplomaty zamiast tylko, jak w przypadku pozostałych uwzględnionych, jego imienia i symbolu graficznego pomnika.
Druga część tego przewodnika – „Atlas Lizbony” zawiera plan miasta w 9 częściach z zaznaczonymi na nim 41 stacjami metra oraz symbolami omawianych obiektów. Plan ten nie obejmuje całego miasta, lecz tylko jego najważniejsze dzielnice wschodnie oraz leżące nad Tagiem południowe. Od Santa Apolonia na wschodzie po Belem, czyli ujście rzeki do Atlantyku na zachodzie. W rozdziale tym znajduje się również indeks ulic uwzględnionych na przewodnikowym planie miasta.
Trzecia z części wstępnych poświęcona jest historii Lizbony. Od legendarnego, odkrytego przez Odyseusza na ówczesnym „Krańcu świata” Olissips i terenów zasiedlonych w XII w p.n.e. przez Fenicjan. Poprzez czasy antyczne, muzułmańskie (714-1147), stołeczność od 1260 r., okres świetności Złotego Wieku wielkich odkryć geograficznych i powstawania portugalskiego imperium kolonialnego, po zniszczenie Lizbony w wielkim trzęsieniu ziemi w 1755 roku. A następnie jej odbudowę przez markiza Pombala w obecnym kształcie i rozwój historycznych dzielnic.
Podstawowa, 120 – stronicowa część przewodnika „Atrakcje Lizbony” stanowi zwięzłą ich prezentację w kolejności alfabetycznej nazw. W układzie: na lewej z dwu rozłożonych stron tekst, na prawej zdjęcia ogromnej większości obiektów. Informacje są zwięzłe, niekiedy przesadnie, ale zawierają podstawowe fakty i dane. W części tej na 4-stronuicowej wkładce przedstawione są także okolice Lizbony oraz najważniejsze tam miejscowości i obiekty.
Sinitra, Queluz z b. pałacem królewskim, kurorty: Cascais, Estriol, Costa da Caparica, najdalej na zachód wysunięty przylądek kontynentu europejskiego Cabo da Roca i miasteczko Cacilhas na południowym brzegu Tagu. Druga, 3-stronicowa wkładka w tej części, prezentuje Lizbończyków. Ich codzienność, obyczaje, różnorodność kulturalną itp.
Ostatnia część „Informacje praktyczne” poświęcona jest noclegom we obiektach różnej kategorii poczynając od kempingów i hoteli, z ich nazwami, adresami, charakterystyką itd. Podobnie wyżywieniu, komunikacji miejskiej i zakupom. Na końcu znajduje się mini słowniczek polsko – portugalski z podstawowymi słowami i zwrotami.
Jest to więc przewodnik dla tych turystów, którzy nie muszą być „prowadzeni za rączkę” opisami dzielnicy za dzielnicą oraz ulic, placów, zabytków i innych atrakcji na trasie. Lecz wolą samodzielne zwiedzanie. I potrafią m.in. dzięki oznaczeniom na planie miasta zorientować się gdzie się aktualnie znajdują, co godnego uwagi jest w pobliżu oraz obejrzeć te obiekty na zdjęciach i przeczytać o nich.
LIZBONA. Przewodnik Bezdroży z serii „Przewodnik – celownik”. Autorka: Joanna Mazur i współpracownicy. Wydawnictwo Helion S.A. Wyd. I, Gliwice 2012, str. 177, cena 29,90 zł.
