Wydawnictwo „Bezdroża” opublikowało kolejną książkę poświęconą Indiom. Przy czym tych samych autorów, którzy napisali chyba najlepszy dotychczas w języku polskim przewodnik po Północnych Indiach ( oraz Goa i Nepalu ), zrecenzowany przeze mnie w Globtroter Info w lipcu br. Tym razem jest to album wydany w serii „Obrazy Świata”.
Zawiera on ( łącznie z okładkowym ) 189 zdjęć, w tym wiele znakomitych, w sumie 6 autorów. O swojej fascynacji Indiami i podróżach po tym subkontynencie – w tym ostatniej najdłuższej, 7 – miesięcznej, autorzy wspomnianego już przewodnika oraz albumu, Emilia i Rafał Kubikowie, napisali we wstępie:
„… Był to czas magiczny: czas włóczęgi, pełnej wolności i smakowania świata, jednocześnie też czas „wgryzania się” w Indie i ich kosztowania. W trakcie tych kilku miesięcy przemierzyliśmy prawie cały subkontynent. Z ciekawością chłonęliśmy obrazy, zapachy i smaki odwiedzanych miejsc, z zapartym tchem oglądaliśmy ceremonie religijne i odwiedzaliśmy święte miejsca. Bo indyjska duchowość przyciągała nas w sposób szczególny i właściwie to poszukiwanie sacrum za każdym razem wyznaczało trasy naszych wędrówek…”.
Rozumiem ich doskonale, gdyż również jestem zafascynowany Indiami, chociaż zdołałem w nich poznać o wiele mniej miejsc, niż odwiedzili i sfotografowali młodzi autorzy. Przygotowując album, w którym ich zdjęcia dominują, nie ograniczyli się do doboru ilustracji. Napisali też, poza wstępem, ciekawą część Oto Indie prezentującą ten kraj, jego geografię, historię – z podkreśleniem najważniejszych w niej okresów od IV tysiąclecia p.n.e. po współczesność, kulturę – koncentrując się na świętych księgach i literackich objawieniach, pieśniach, tańcu i teatrze oraz społeczeństwo z jego językowym tyglem ( 1576 rdzennych języków i dialektów ! ), tradycjami i nowoczesnością.
Natomiast zdjęcia podzielili w albumie na dwie części tematyczne. Ludzie i ich życie to: Mozaika ras i charakterów, Na co dzień i od święta, W mieście, Na wsi. Natomiast Święte Indie przedstawiają trzy główne: hinduizm, islam, buddyzm oraz pięć innych religii: dźinizm, sikhizm, chrześcijaństwo, bahaizm i zaratusztrianizm. Każdą z nich poprzedzając, niekiedy dosyć obszernym, wstępem informacyjnym. W przypadku hinduizmu są to np. Święte rzeki, Pielgrzymowanie, Święte miejsca, Święta i życie religijne, Święci mężowie, Sztuka religijna. W rozdziale Islam: Indie Wielkich Mogołów, Sufizm, Kaszmir, Architektura i sztuka.
Dobór zdjęć – jak już wspomniałem wielu znakomitych – jest ciekawy, chociaż te same tematy można by przedstawić oczywiście setkami innych. Niektóre mnie nawet trochę rozczarowały. Np. jeden z cudów świata – Mauzoleum Tadż Mahal w Agrze przedstawia na jednym zdjęciu tylko jego główną część poprzez sylwetki fotografujących je turystów, drugie, przeciętne artystycznie i technicznie, fragment tego kompleksu architektonicznego od strony wyschniętego koryta rzeki Jamuny.
Brakuje mi zdjęć tak ważnych w architekturze Indii, a zarazem niezwykle „fotogenicznych” obiektów, jak sławne twierdze – chociażby Czerwony Fort w New Delhi czy Fort Amber, lub pałace – np. Pałac Wiatrów w Dżajpurze. Zaskakuje brak fotografii jakiegokolwiek miejsca kultu zaratusztrianizmu, czy przepięknej świątyni bahaistycznej – słynnego, marmurowego „Kwiatu Lotosu” w New Delhi. Zwłaszcza, że jest kilka, raczej banalnych, katolickich. Sikhizm reprezentuje kilkakrotnie najsłynniejsza, Złota Świątynia w Amrisatrze, chociaż bardzo ciekawa jest również ich świątynia w New Delhi.
Ale równocześnie jest w tym albumie wiele przepięknych zdjęć. Zwłaszcza portretowych, typów ludzkich, dzieci czy architektury i sztuki, że wymienię z tych ostatnich Mauzoleum Akbara w Sikandrze, ołtarz bogini Sitapatra w Sankar Gompa w Lehu, Toranę – bramę do stupy w Sanći, minaret Kutub Minar w Delhi czy wejście do mauzoleum Alego Hamadana w Śrinagarze.
Te subiektywne uwagi krytyczne nie zmieniają faktu, że jest to w sumie piękny i wartościowy album, który mogę polecić do oglądania oraz czytania zarówno ludziom zafascynowanym Indiami, jak i tym, którzy jeszcze w nich nigdy nie byli. Bo na pewno zachęci ich do podróży oraz poznawania tego baśniowego, chociaż równocześnie pełnego niewyobrażalnych kontrastów i nędzy, regionu świata.
INDIE. W POSZUKIWANIU SACRUM. Emilia i Rafał Kubik. Album z serii „Obrazy Świata”. Wydawnictwo „Bezdroża”, wyd. I, Kraków 2009, str. 211, cena 69,90 zł.
