Ukazał się, drugi już w tym roku w języku polskim, przewodnik poświęcony najpiękniejszemu, nie tylko moim zdaniem, regionowi Włoch. Bogactwo tamtejszych zabytków i wspaniałych dzieł sztuki od czasów antycznych, poprzez architekturę romańska, gotycką, renesansową i barokową oraz sztukę – zwłaszcza średniowieczną i renesansową, wręcz oszołamia.
Trudno znaleźć podobną ich koncentrację w jednym, innym regionie Europy, a nawet świata. To tam znajduje się przecież Florencja, Siena, Lucca, Piza, San Gimignano, Arezzo, Cortona, Montepulciano, Pienza, Pistoia, Volteria i dziesiątki innych mniejszych miejscowości lub pojedynczych zabytków, że wspomnę chociażby klasztor kartuzów Certosa di Pisa.
Oba te przewodniki wydane zostały w znakomitych seriach. Pierwszy, który już omawiałem – „Toskania” w „Zielonej serii” Michelina, drugi, który prezentuję obecnie, w bogato ilustrowanej serii „Wiedzy i Życia”. Znajdujące się w nim ponad tysiąc kolorowych zdjęć i ilustracji pozwalają również ludziom nieźle znającym toskańskie skarby spojrzeć na niektóre z nich z innej strony, lub dostrzec olśniewające detale trudne nierzadko do zobaczenia, np. w górnych częściach frontonów świątyń czy na freskach sklepień.
To jest rzeczywiście jeden z tych przewodników, z którego warto korzystać zarówno planując wyjazd w tamte strony, w trakcie podróży oraz po powrocie z niej, aby utrwalić widziane obrazy lub poznać miejsca, dotarcie do których podczas jednego pobytu w Toskanii okazało się niemożliwe. „Florencję i Toskanię” można także czytać i oglądać zawarte w niej ilustracje, nawet nie wybierając się w tamte strony, aby poznać fragment bogactwa architektury, sztuki i krajobrazów Italii oraz naszego wspólnego europejskiego dziedzictwa.
Zgodnie ze schematem tej serii, również w tym przewodniku jest Wprowadzenie zawierające propozycje spędzenia kilku dni w tym regionie Włoch, jego położenia na mapie, prezentacja zabytkowych miast, charakterystycznej architektury, sztuki – ze szczególnym uwzględnieniem renesansowych fresków, piękna krajobrazów i przyrody oraz typowych toskańskich pamiątek i upominków. Rok we Florencji i Toskanii informuje o najważniejszych tamtejszych stałych wydarzeniach i imprezach.
Historia Florencji i Toskanii zawiera w bardzo ciekawie napisanym oraz bogato ilustrowanym skrócie złożone dzieje tego regionu. Od czasów etruskich i rzymskich, poprzez wspaniałe w nim – jeżeli chodzi o zachowaną spuściznę, wczesne i późne średniowiecze, renesans, mecenat Medyceuszy, Republikę Florencką, Wielkie Księstwo – aż po współczesność.
Niektóre z zawartych w przewodniku propozycji zwiedzania oraz spędzania czasu we Florencji i Toskanii są, przynajmniej dla mnie, kontrowersyjne. Można oczywiście zgodzić się z autorami, że np. pierwszego dnia poznawania Florencji trzeba zobaczyć katedrę i kopułę Brunelleschiego, „Dawida” Michała Anioła, sztukę renesansu w Uffizi i… sklepy oraz eleganckie buty. Chociaż, moim zdaniem, zacząć trzeba jednak od spojrzenia na panoramę miasta z Piazzale Michelangelo na wysokim brzegu rzeki Arno, gdyż jest to jeden z najpiękniejszych widoków tego rodzaju nie tylko w Europie.
Ale już bardzo dyskusyjna jest np. propozycja rodzinnego zwiedzania tego miasta. Od…Mercato Centrale – ulicznego bazaru spożywczego, następnie Muzeo „La Specola” aby obejrzeć w nim…XVIII – wieczne woskowe, realistyczne modele patologicznych zniekształceń ludzkiego ciała. Po czym odpocząć w Ogrodach Boboli, zjeść obiad na Piazza di Santo Spirito, a po południu wybrać się do Palazzo Vecchio. Głównie po to, aby obejrzeć w nim tajne przejścia. Dzień zaś zakończyć przejazdem powozem po centro storico – florenckiej Starówce.
Na szczęście turysta ma wiele możliwości wyboru innego sposobu poznawania Florencji i Toskanii. Co mu znakomicie ułatwiają informacje zawarte w podstawowych rozdziałach przewodnika: Florencja krok po kroku – łącznie blisko 90 stron bogato ilustrowanego tekstu, z mapkami i planami, z podziałem miasta na 4 części oraz propozycjami wycieczek pieszych.
I w niewiele mniej obszernym Toskania krok po kroku – po jej 5 częściach, poprzedzonych krótką informacją o najważniejszych atrakcjach każdej z nich. W Informacjach Turystycznych jest, jak zwykle, wiele danych o hotelach i innych możliwościach noclegów, z ich nazwami, charakterystyką, adresami, telefonami, stronami internetowymi itp. Podobnie o restauracjach, kawiarniach i barach, sklepach i bazarach, rozrywkach i możliwościach uprawiania sportu oraz aktywnego wypoczynku.
Zaś w Informacjach Praktycznych to, co turyście może być przydatne w trakcie podróży i pobytu w Toskanii i jej głównym mieście. Krótki słowniczek polsko – włoski ułatwić ma kontakty z ludnością, zaś Skorowidz odszukanie tego, co w danym momencie jest potrzebne. Myślę, że po tym, co już napisałem, dodatkowa zachęta aby zapoznać się z tym przewodnikiem nie jest już potrzebna.
FLORENCJA I TOSKANIA. Przewodnik Wiedzy i Życia pod redakcją Christophera Catlinga. Przekład Hubert Górski, Joanna Puchalska i Agnieszka Kubiak. Wydawnictwo Hachette Polska, Warszawa 2009, str. 336.
