W czasach pogańskich składano tu ofiary słowiańskiemu bogu Perunowi i to od niego prawdopodobnie pochodzi nazwa Perzyn (Petřin). Chociaż inni badacze wywodzą ją od łacińskiej nazwy tego skalistego wzgórza – Mont Petrinus. Wznoszące się na lewym brzegu Wełtawy 327-metrowej wysokości wzgórze jest, obok pobliskiego Zamkowego, jedną z dwu naturalnych dominant w tej części czeskiej stolicy. Miejscem z którego, podczas wchodzenia lub schodzenia alejkami po jego zboczach, a zwłaszcza z platformy widokowej na szczycie wieży obserwacyjnej, roztaczają się piękne panoramy miasta i jego okolic.
ZMIEJSZONA WIEŻA EIFFLA
W średniowieczu – wieku XII i następnych epokach aż po XVIII w. – na południowych petrzyńskich zboczach były winnice, zastępowane z czasem przez sady, ogrody i tereny wypoczynkowe. Od ponad wieku Perzyn oraz tutejsze ogrody (Petřinské sady), jak również znajdujące się na wzgórzu budowle i inne atrakcje, są ulubionym miejscem wypoczynku prażan. Chętnie zaglądają tu również goście stolicy. Zwłaszcza, że na szczyt można dojechać kolejką linowo-terenową (Lanova draha), a nie tylko wspinać się nań pieszo wygodnymi alejkami. Kolejka ta, podobnie jak wspomniana wieża będąca 5-krotnie zmniejszoną kopią paryskiej Eiffla, a także kilka innych obiektów, to pozostałości po Jubileuszowej Wystawie Krajowej zorganizowanej tu w roku 1891. Czyli w dwa lata po Wystawie Światowej w Paryżu, na którą ten francuski inżynier i konstruktor zbudował nie tylko najsławniejszą budowlę nadsekwańskiej stolicy, ale również, o czym wiedzą nieliczni, Żelazny Dom. Ten drugi został jednak po wystawie zdemontowany, przewieziony statkiem przez Atlantyk, a następnie setki kilometrów w górę Amazonki aż do ówczesnej światowej stolicy kauczuku, miasta Iquitos w Peru, gdzie nadal stoi jako Casa de Fierro.
PIESZO LUB WINDĄ
Wieża Petrzyńska (Petřinska rozhledna) ma 60 metrów wysokości, na jej platformę widokową znajdującą się 5 metrów poniżej szczytu można zarówno wejść po 299 schodach, jak i wjechać windą. W przeszłości służyła ona do celów radiowych. To m.in. z niej komuniści zagłuszali „wrogie” rozgłośnie, przede wszystkim Wolną Europę. Również na Petrzyńskie wzgórze można wjechać wspomnianą kolejką. Przy czym na podstawie biletu komunikacji miejskiej. Honorowane są również dobowe, trzydobowe i na dłuższe okresy do wszystkich środków komunikacji miejskiej. A seniorzy z krajów Unii Europejskiej, podobnie jak w całym mieście, wjeżdżają bezpłatnie. Kolejka ta ma w połowie trasy stację pośrednią Nebozizek, można więc, gdy ktoś przeliczy się z siłami podczas wchodzenia na wzgórze pieszo, wygodniej z niej podjechać na szczyt. Stacja krańcowa na nim znajduje się, oczywiście, w pobliżu wieży widokowej. Niedaleko od niej znajduje się, również pozostałość po wystawie sprzed ponad wieku, Labirynt Luster (Zrcadlové bludiště) przyciągające dziś głównie dzieci. Podczas wystawy krajowej był on pawilonem wystawowym Klubu Czeskich Turystów, a zbudowany został jako kopia średniowiecznej Bramy Wyszehradzkiej.
MUR GŁODOWY I OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE
Najstarszą budowlą na Petrzynie jest ponad kilometrowej długości i wysoki na 8 metrów Mur Głodowy (Hladova žed) z XIV wieku. Zbudować polecił go jeden z największych władców w dziejach Czech, którego 700–lecie urodzin obchodzone jest w 2016 roku w całym kraju, Karol IV. Według legend i niektórych przekazów aby dać pracę i środki do życia bezrobotnym i miejskiej biedocie w latach klęski nieurodzaju 1360-1362. W rzeczywistości, twierdzą inni uczeni, był to fragment jego planów rozbudowy, rozciągającej się u stóp wzgórza zamkowego i w jego okolicach dzielnicy Mała Strana. Koło tego muru jest dobrze urządzony plac zabaw dla dzieci. Za nim zaś, jeden z tutejszych ogrodów, kameralne Kinskiego. Niedaleko górnej stacji kolejki stoi bardzo ważny obiekt. Blisko stuletnie – otwarto je w roku 1928 – Obserwatorium Astronomiczne (Štefánikova hvězdárna). Posiada ono zabytkowy teleskop z początków XX wieku stanowiący jego największą atrakcję. Można przez niego oglądać obiekty niewidzialne gołym okiem w powiększeniu 2600 razy. M.in. plamy na Słońcu. Główna kopuła tego obserwatorium znajduje się w dawnej baszcie Muru Głodowego, a sam mur stanowi jedną z jego ścian. Obecnie obserwatorium zajmuje się głównie popularyzacją astronomii.
POMNIKI, OGRODY I TANIE NOCLEGI
Przed nim stoi pomnik słowackiego astronoma, polityka i … francuskiego generała, jednego ze współzałożycieli w 1918 roku Czechosłowacji, Milana Rastislava Štefánika. Jeden zresztą z pomników i rzeźb na Perzynie. Najpopularniejszym, zwłaszcza wśród zakochanych, jest posąg młodo zmarłego czeskiego poety romantycznego Karela Hynka Máchy (1810-1836), autora wiersza „Byl pozdni večer – prvni máj – večerni máj – był lásky čas” (Był późny wieczór – pierwszy maja – wieczorny maj – miłości czas). Sporą część Petrzyńskiego wzgórza oraz jego zboczy zajmują ogrody i parki. Jednym z najładniejszych, chętnie odwiedzanych, jest Ogród Róż rozciągający się w pobliżu obserwatorium astronomicznego. A także, wspomniane już, Ogrody Kinskych. W ich pobliżu stoi również kościół św. Michała Archanioła, a nieco niżej klasztor na Strahowie. Słynny z kolekcji starych rękopisów, map i globusów oraz przepięknych, pokrytych freskami zabytkowych sal i wnętrz. Niedaleko położony jest również największy w Czechach sportowy stadion Strahov, a obok niego duże osiedle wielopiętrowych domów studenckich. Udostępnianych w okresie wakacyjnym turystom. Do akademików tych z Małej Strany najszybciej i najłatwiej dotrzeć można kolejką na Petrzyn, a od niej kilka minut spacerem pieszo.
Zdjęcia autora
