CZECHY: DZIEDZICTWO NA LIŚCIE UNESCO

Miasta, zamki, ogrody, a nawet wioska i stadnina. Aż 14 czeskich zabytków znajduje się na liście materialnego dziedzictwa UNESCO:

Praga

Stolica Czech od zawsze odgrywała ważną rolę w dziejach narodu, kraju i Europy oraz zasłużenie bywa nazywana „matką miast“ czy „sercem Europy“. W unikatowym zabytkowym centrum znajdują się wyjątkowe przykłady wszystkich stylów architektonicznych – rotundy romańskie i bazyliki, kościoły gotyckie, renesansowe pałace, rozległa kolekcja baroku praskiego, budynki neorenesansowe i secesyjne. Oprócz perełek architektonicznych, Praga oferuje swym gościom szeroki wybór teatrów, sal koncertowych, wystawowych, muzeów i galerii oraz innych atrakcji kulturalnych. Wyjątkowe centrum Pragi, razem z Zamkiem Praskim, Mostem Karola i licznymi kościołami, pałacami i ogrodami wpisane zostało na Listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.

Kutná Hora

W średniowieczu, dzięki kopalniom srebra, stała się najważniejszym i najbogatszym miastem w Czechach. Do głównych zabytków architektury należą: gotycka katedra św. Jakuba – najstarsza świątynia w mieście (1330 r.), kościół św. Barbary, jeden z najcenniejszych w Czechach (1338 r.) i kościół klasztorny NMP w dzielnicy Sedlec z niezwykłą kaplicą czaszek. Jej wnętrze zaprojektował w roku 1709 znany architekt Jan Blažej Santini-Aichel. W tym czasie powstały prawdopodobnie też ołtarze i ozdoby z kości. Obecny wygląd kaplicy pochodzi z roku 1870. Szacuje się, że znajdują się w niej szczątki około 40 tysięcy osób. Warto zwiedzić także kolegium jezuickie i Dwór Włoski, w którym mieściła się mennica Wacława II, Muzeum Alchemii i Muzeum Srebra. Na Liście UNESCO znajduje się zabytkowe centrum Kutnej Hory.

Czeski Krumlov

Jedno z najpiękniejszych miast czeskich. Na Listę wpisane zostało w 1992 roku. Tamtejszy kompleks zamkowo-pałacowy jest drugim co do wielkości w Republice Czeskiej, po Zamku Praskim. Jednym z licznych zachowanych zabytków architektury barokowej w Czeskim Krumlovie jest Teatr Zamkowy – najstarszy barokowy na świecie. Na całym świecie znajdują się jedynie cztery teatry z XVIII wieku z zachowanymi dekoracjami i zapleczem technicznym. Oprócz teatru krumlovskiego, są to dwa teatry w Szwecji i jeden w pałacu Litomyšl, także w Czechach.

Wioska Holašovice

Wioskę wpisano na Listę dzięki zachowanym, wyjątkowym budynkom z końca XIX wieku, w stylu baroku wiejskiego. Nie jest ona typowym skansenem, większość domów jest bowiem nadal zamieszkiwana.

Litomyšl

Miasto rodzinne słynnego kompozytora czeskiego Bedřicha Smetany, też znajduje się na Liście. Tamtejszy pałac w stylu włoskiego renesansu, pochodzący z XVI wieku, należy do najznamienitszych czeskich zabytków. W browarze pałacowym można zwiedzić mieszkanie rodzinne kompozytora. Imię Smetany nosi tradycyjny festiwal muzyczny, odbywający się corocznie na dziedzińcu pałacu.

Kościół św. Jana Nepomucena na Zielonej Górze

Dzieło genialnego architekta Jana Błażeja Santiniego, należy do najznamienitszych budowli barokowych na terenie Czech. Na Listę UNESCO wpisano go w roku 1994.

Telč

Miasto szczyci się jednym z najpiękniejszych rynków w Czechach, z unikalnie zachowanym frontonem zabytkowych domów mieszczańskich z arkadami. Tamtejszy pałac należy do perełek architektury renesansu. Na Liście znajduje się Starówka w Telču.

Třebič

Tamtejsza dzielnica żydowska liczącą ponad 120 domów, należy do najlepiej zachowanych i największych w Europie. Ze względu na swoje kulturalno-historyczne znaczenie, zespół budynków byłego getta razem z cmentarzem żydowskim i bazyliką św. Prokopa został wpisany na Listę UNESCO.

Willa Tugendhatów w Brnie

Brno uważane jest za stolicę regionu Moraw Południowych. Zwiedzić w nim warto między innymi zamek Špilberk, podziemia miejskie, Katedrę św. Piotra i Pawła i funkcjonalistyczną Willę Tugendhatów, dzieło sławnego niemieckiego architekta Miese van der Roha, jedyny zabytek architektury modernizmu w Republice Czeskiej wpisany na Listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Brno może poszczycić się jeszcze jedną perłą funkcjonalizmu. Willa Stiassni na planie litery „L“ została wybudowana według projektu Ernsta Wiesnera. Gościło w niej wiele znanych osobistości, między innymi Fidel Castro.

Zespół parkowo-pałacowy Lednice-Valtice

Kolejny zabytek z listy UNESCO na Morawach Południowych. Oś całego kompleksu przebiega od barokowego pałacu w Valticach do zamku w stylu nowego gotyku w Lednicy. Atrakcją Valtic jest także unikatowy labirynt podziemnych korytarzy łączących piwnice winne, pochodzący z XIII wieku. Całkowita długość dostępnych dla zwiedzających korytarzy i piwnic wynosi 760 metrów.

Kroměříž

Miasto przez wieki było letnią siedzibą biskupów i arcybiskupów ołomunieckich. Pałac Arcybiskupi i jego unikatowe ogrody, Zamkowy i Kwiatowy, są wpisane na listę UNESCO i należą do najcenniejszych przykładów europejskiej architektury ogrodowej. Pałac i tamtejsze ogrody są ulubionym miejscem filmowców, kręcono w nich zdjęcia między innymi do słynnego filmu „Amadeusz” Miloša Formana, zdobywcy 8 Oscarów. Interesująca jest galeria obrazów z dziełami mistrzów, m.in. „Apollo i Marsjasz” weneckiego artysty Tycjana.

Ołomuniec

Stolica regionu Moraw Środkowych. Tamtejszy rynek, a ściślej przylegające do siebie dwa, Górny i Dolny, należy do najpiękniejszych na świecie. Stoją przy nich zabytkowe kamienice, fontanny i kolumna Najświętszej Trójcy (na Górnym Rynku), upamiętniająca zarazę, wpisana na Listę UNESCO.

Stadnina Kladruby nad Łabą

Narodowa Stadnina w Kladrubach nad Łabą w Czechach (około 30 km na zachód od miasta Pardubice), jedna z najstarszych stadnin na świecie, została w lipcu 2019 roku wpisana na listę światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego UNESCO. Już w roku 1579 cesarz Rudolf II nadał jej status stadniny dworskiej. Od tamtej pory stadnina słynie z hodowli unikatowej czeskiej rasy koni zwanych starokladrubskimi, przeznaczonych specjalnie dla celów reprezentacyjnych.

Region Górniczy Rudawy

Region Górniczy Rudawy w ubiegłym roku został wpisany na listę UNESCO jako wspólny czesko-niemiecki projekt. Czeską część reprezentuje Region Górniczy Jáchymov, Region Górniczy wokół Abertam, Bożego Daru i Hornej Blatny, Czerwona Wieża Śmierci koło Ostrova, Region Górniczy Krupka i Region Górniczy Mědník.