Italia jest jednym z najbardziej ulubionych krajów – celów turystycznych wyjazdów poznawczych i wypoczynkowych Polaków. I to od bardzo dawna, chociaż w skali nieporównywalnie mniejszej z obecną turystyką masową. Oferuje bowiem nie tylko plaże nad kilkoma ciepłymi morzami, a w zimie świetne warunki do uprawiania narciarstwa i innych sportów, ale przede wszystkim ogromne, jedne z największych w świecie, bogactwo zabytków, zbiorów muzealnych, ciekawych miejsc i widoków oraz innych atrakcji przyciągających turystów, którym nie wystarcza wypoczynek. Równocześnie jest to kraj, którego nie sposób poznać, a wiem to również z własnego doświadczenia, nawet powierzchownie w trakcie jednej, chociażby długiej po nim podróży. Dlatego obok przewodników ogólnych po Włoszech, ukazują się również tylko poświęcone ich poszczególnym miastom lub regionom. Bardzo przydatnych dla tych turystów, którzy swoje plany poznawania Italii ograniczają do nich podczas pierwszej czy kolejnych do niej wyjazdów. Jedną z serii wydawniczej którą warto polecić, są „travelbooki” Bezdroży. Bogato ilustrowane przewodniki, z mapkami, planami miast, a nawet częściami większych, bo na jednym nie daje się w sposób czytelny zmieścić ich w przewodnikowym formacie. Najnowszym są Włochy południowe i jego 3 miasta: Rzym, Neapol i Bari oraz ich regiony.
Zgodnie ze schematem tej serii wydawniczej ukazującej się od kilku lat, z częścią poprzedzającą przewodnikową w postaci „zachęt” do podróży w tamte strony. Bo takimi są „Atrakcje Rzymu i Włoch południowych”. Po kilka, oczywiście ilustrowanych, tematów z wybranymi przykładami tego, co zdaniem autorów jest w nich najważniejsze i najbardziej zasługuje na odwiedzenie i poznanie. Przy czym w przypadku Włoch wybór taki, ze względu na ogrom możliwości, jest trudny i bywa dyskusyjny. Ale w zamieszczonych w przewodniku propozycjach nie znalazłem żadnej nie zasługującej na to. Chociaż dopisać do nich można by sporo kolejnych. Nie łatwo bowiem w kraju, jednym z dwu najbogatszych w Europie w skarby antyku, wybrać tylko 8, które można zasygnalizować na 2 stronach jako „Antyczne perły”. Czy 7 „Oszałamiających punktów widokowych”. 10, z czego 5 w Rzymie, „Najciekawszych świątyń chrześcijańskich”. 10 „Imponujących pałaców i zamków”. 9 „Niezwykłych placów, ulic i fontann”. 9 „Urzekających miasteczek”. Tylko 6 „Muzeów i galerii z arcydziełami”, czy 8 „Rajskich plaż i cudów przyrody”. W części wstępnej przewodnika znajdują się również Informacje praktyczne o tym, co trzeba lub warto zrobić przed wyjazdem, jak dojechać do wybranego celu, trochę ogólnych o dostępnych w nim noclegach i wyżywieniu.
Są też Informacje A-Z, z których można dowiedzieć się o zwyczajach, czy wymogach „napiwkowych”, zakazie palenia papierosów, kuchni i włoskich lokalach, przepisach drogowych oraz zagrożeniach. Natomiast z „Krajoznawczego ABC” m.in. o położeniu regionu i jego historii, klimacie, ludności czy kuchni. Najobszerniejsza część – przewodnikowa, to propozycja zwiedzania poszczególnych regionów i wybranych w nim miast i miejsc. Rzymu, Neapolu i Kampanii, Apulii i Kalabrii. Uwzgledniającego to, co w nich, zdaniem autorów, jest najbardziej godnego poznania. Oczywiście wybiórczo, bo na wszystko nie mogło starczyć miejsca. Chociaż nawet uwzględniając to, zaskoczony zostałem brakiem wśród omawianych miast np. Tarentu, znajdującego się w miejscu „rozdzielania się”: „obcasa” i „stopy” „włoskiego buta”. A równocześnie uwzględniono, słusznie, na tym pierwszym Ostuni i Lecce nad Adriatykiem. Pominięto zostało również całe, długie wybrzeże Zatoki Tarenckiej.
Opisy poszczególnych miast, regionów, a w nich zabytków i innych atrakcji są zwięzłe, ale zawierają przynajmniej podstawowe informacje na ich temat, Uzupełniają je kolorowe zdjęcia – prawie 150, kilka planów miast i mapki – również na wewnętrznych stronach okładek. Całość według schematu: podstawowa informacja, także o historii, co warto zobaczyć, jak dojechać i poruszać się na miejscu. Ew. z dalszymi informacjami praktycznymi. W przewodniku znajduje się też jedna obszerniejsza wkładka „Wyprawa na Wezuwiusz”.
A także sporo, szkoda, że nie skatalogowanych, ciekawostek i krótkich informacji włamanych w tekst z wyróżniającą się inną barwą czcionki. Ciekawych, wzbogacających wiedzę czytelników i turystów. M.in.: „Sztuczna szczęka w centrum Rzymu” (Ołtarz Ojczyzny, nazywany też, dodam od siebie, Organami. „Caravaggio w Rzymie”. „Rzymskie termy”. „Rzymskie katakumby”. „Audiencje papieskie”. „Szkoła Ateńska” (Fresk Rafaela). „Makia” (zarośla). „Kamorra” (mafia neapolitańska). „Stacje metra czyli stacje sztuki”. „Szopki neapolitańskie”. „Oliwa czyli złoto Apulii”. „Bona Sforza – z ziemi polskiej do włoskiej i z powrotem”. „Parki narodowe Kalabrii i Bazylikaty”. I wiele innych.
WŁOCHY POŁUDNIOWE. Rzym, Neapol, Bari. Przewodnik Bezdroży. Autorzy: Agnieszka Masternak, Krzysztof Bzowski, Beata i Paweł Pomykalscy. Wyd. I, Helion, Gliwice 2023, str. 263, cena 44,90 zł. ISBN 978-83-8322-208
Równocześnie z tym przewodnikiem ukazało się drugie wydanie travelbooka „Neapol i Kampania” Krzysztofa Bzowskiego. Jest to wznowienie I wydana z roku 2019 roku, ale z nową okładką, nową ceną 42,90 zł (poprzednie 26,90 zł) i nowym numerem ISBN 978-83-8322-127-4. Obszerną recenzję I wydania opublikowaliśmy w 2019 roku na naszych łamach i jest ona nadal do przeczytania. Jego skrócona wersja, z blisko 240 do 70 stron, Neapolu i Kampanii, znalazła się, jako jedna z części tegorocznego travelbooka „Włochy południowe. Rzym, Neapol, Bari”.
