Sri Lanka, nadal chyba bardziej znana jako Cejlon, tak nazywana do 1972 r., należy do najciekawszych zakątków świata. Położona na Oceanie Indyjskim, na południe od indyjskiego subkontynentu, od którego oddziela go tylko cieśnina Palk i zatoka Mannan, oferuje turystom ciekawe zabytki, różnorodność kulturalną mieszkańców, wspaniałą przyrodę i krajobrazy oraz znakomity wypoczynek na nad oceanicznych plażach. I to praktycznie przez cały rok, chociaż lepiej wybrać się tam poza porą monsunową. Która – to ciekawostka – jest w innym okresie w południowo – zachodniej i we wschodniej częściach wyspy. Zwiedzać ją można zarówno w ramach wycieczek organizowanych przez biura podróży, jak i indywidualnie. I to już całą wyspę, bez omijania ciekawej północy, która była praktycznie nieodstępna, a podróż tam co najmniej ryzykowna w związku z wojną domową toczoną do 2009 r. przez separatystów – oddziały Tamilskich Tygrysów z syngaleską większością oraz władzami. Przede wszystkim dla osób podróżujących na Sri Lankę indywidualnie przeznaczony jest nowy przewodnik po niej, jaki ukazał się w serii Bezdroża Classic. Chociaż i uczestnicy wycieczek powinni go mieć i zabrać ze sobą, gdyż znajdą w nim ogromną dawkę informacji oraz rad.
Przy czym napisanych nie przez reportera, który wpada na krótko, zbiera pospiesznie materiały, zagląda do tego, co wcześniej napisali inni i pisze przewodnik. Lecz przez naszego rodaka – podróżnika, który mieszka tam już od 2007 roku i jest pilotem oraz organizatorem wycieczek. Zdołał więc poznać wiele ciekawych miejsc i obiektów także poza trasami standardowych wycieczek biur podróży. I ma, co wykazuje w tekście, naprawdę dużą wiedzę o tej stosunkowo niewielkiej – 65,6 tys. km², niemal pięciokrotnie mniejszej od Polski, wyspie.
Omawiany przewodnik zgodnie z formułą przyjętą dla tej serii wydawniczej, zawiera na wstępie trochę informacji niezbędnych turyście oraz sugestii, co powinni zobaczyć na wyspie w zależności od zainteresowań. Z wymienieniem, krótkimi informacjami o nich oraz zdjęciami, 20 miejsc lub obiektów które trzeba tam zobaczyć koniecznie. Nie brakuje wśród nich żadnego spośród naprawdę ważnych, które zdołałem tam poznać, lub przynajmniej wiem, że zasługują na szczególną uwagę.
Właściwą część przewodnikową poprzedza rozdział „Zaplanuj podróż” z propozycjami 6 tras samochodowych prowadzących łącznie przez ogromną większość najciekawszych i najważniejszych miejsc. Przy czym od wypadów jednodniowych, poprzez 2-3 dniowe i nieco dłuższe, aż po 11 dniową „Drogi i bezdroża”. Pokrywającą się w znacznym stopniu z programami typowych wycieczek na Sri Lankę organizowanych przez nasze biura podróży. Jest też, istotny zwłaszcza dla turystów indywidualnych, kalendarz najważniejszych stałych wydarzeń religijnych, kulturalnych, świąt narodowych i lokalnych.
Obszerny i kompetentnie napisany rozdział „Informacje praktyczne” z wydzieloną częścią „Informacje A-Z”. Ponadto również wysoko oceniany przeze mnie rozdział „Informacje krajoznawcze”. Zawiera on podstawowe dane na temat charakterystyki geograficznej wyspy, jej historii, polityki i gospodarki, społeczeństwa, języków, religii, kultury i sztuki oraz kuchni.
Podstawowa, a zarazem najobszerniejsza część przewodnika, „Zwiedzanie Sri Lanki” przybliża czytelnikowi to co przede wszystkim warto na niej poznać. Miejsca oraz zabytki w podziale na największe miasto i stolicę administracyjną Kolombo (konstytucyjną i siedzibą parlamentu jest Sri Dżajawardanapura Kotte, praktycznie już przedmieście Kolombo) oraz 7 regionów . Z ich – w sumie 20 – mapkami oraz planami najważniejszych miast i terenów zabytkowych.
W prezentacji każdego z nich jest jego krótka charakterystyka, sugestie co przede wszystkim należy w nich zobaczyć, przedstawienie poszczególnych miejscowości i ich okolic. A także informacje o dojeździe, noclegach, wyżywieniu, rozrywkach, zakupach i charakterystycznych pamiątkach. Wszystko bardzo, chyba nawet trochę nadmiernie zwięźle, ale kompetentnie. Tekst wzbogacają, włamane weń liczne, łącznie niemal 80, informacje monotematyczne w ramkach. Zawierające np. sugestie co zwiedzać mając do dyspozycji 2 dni w Galle, Kandy czy Nuwara Elija, lub 6 dni w interiorze.
Informacje o placówkach dyplomatycznych, czasach przejazdu pomiędzy ważniejszymi miejscowościami, niebezpiecznych zwierzętach, przykładowych napiwkach, ostrzeżenia przed naciągaczami itp. Jak również bardzo liczne ciekawostki. Np. „Witkacy na Ceylonie”, „Degustacja herbaty”, „Kraina ogrodników”, „Jedwab lankijski”, „Batik”, „Kamień księżycowy”, „Betel”, „Tsunami”, „Pogłaskać żółwia”, „Rytualna kąpiel”, „Kaszaloty”, „Bogowie w podróży”, „Historia zęba Buddy”, „Masaże ajurwedyjskie”, „Tajemnice fortecy” i wiele innych.
Czytając ten przewodnik znalazłem jedną nieścisłość w podpisie pod zdjęciem – bo w tekście jest też sporo zdjęć, niestety w większości czarno-białych. Batikowanie (proces produkcji tkanin batikowych) to nie, jak przeczytałem, „nanoszenie wzoru z wosku na materiał”, ale barwienie tkanin w miejscach nie pokrytych woskiem, w rezultacie przede wszystkim usuwania go aby uzyskać potrzebne wzory. Mam też wątpliwości odnośnie czasu potrzebnego na proponowane przez autora, samodzielne zwiedzanie wyspy opisanymi trasami.
Nie bardzo wyobrażam sobie np. jak jednego dnia można przebyć nadmorską trasę Kosogoda – Galle, nawet samochodem, po drodze zwiedzając 7 miejsc. W tym łodzią motorową lasy mangrowe oraz zobaczyć 66 wysp na jeziorze Madu Ganga. Zwiedzić: wylęgarnię żółwi morskich, plantację cynamonu, klasztor buddyjski, sławne muzeum masek w Ambalangodzie. I – dodam – oczywiście również, pobliskie warsztaty, w których są one wykonywane, i ewentualnie coś w nich kupić, o czym autor nie pisze, ale to przecież oczywiste, bo po to tam się jeździ.
Ponadto kopalnię niebieskich kamieni księżycowych oraz na koniec fort i inne zabytki Galle. No i chyba jeszcze coś zjeść po drodze. Ale już dłuższe trasy, na ile znam tamte miejsca, zaplanowane są bardziej realnie. To jednak tylko drobne uwagi krytyczne nie zmieniające mojej bardzo pozytywnej oceny tego przewodnika. Który z przyjemnością mogę polecić Czytelnikom.
SRI LANKA. WYSPA CYNAMONOWA. Przewodnik z serii „Bezdroża Classic”. Autor Paweł Szozda. Wydawnictwo Helion, wyd. I, Gliwice 2015, str. 214, cena 44 zł. ISBN 978-83-283-0075-0
