Na zakończenie ustanowionego przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Roku Aleksandry Piłsudskiej Muzeum Józefa Piłsudskiego zaprasza do Sulejówka i do Łazienek Królewskich na wystawę plenerową prezentującą postać patronki roku.
Wystawa „Moje wybory. Aleksandra Piłsudska” to opowieść o kobiecie silnej, niepokornej i odważnej, a jednocześnie troskliwej i wrażliwej. Jak każda i każdy z nas Aleksandra dokonywała w życiu wielu wyborów, czasem trudnych i kontrowersyjnych. Decyzje te podejmowała w czasach, gdy możliwości kształcenia i samodzielnego funkcjonowania kobiet były ograniczone, w okresie zaborów i braku swobód politycznych, w warunkach konspiracji, wojny, uwięzienia, a potem uchodźctwa.
Kim była i jak zapisała się na kartach historii Aleksandra ze Szczerbińskich Piłsudska? Jakich wyborów dokonała i jakie role pełniła żyjąc w czasach zaborów, burzliwych latach Rewolucji 1905 roku, I wojny światowej, II Rzeczpospolitej, II wojny światowej i powojennego uchodźctwa w Wielkiej Brytanii? Jako towarzyszka „Ola” rozpoczęła działalność niepodległościową w Polskiej Partii Socjalistycznej w okresie Rewolucji 1905 roku. W Organizacji Bojowej PPS powierzono tej młodziutkiej kobiecie wyjątkowo odpowiedzialne zadanie – zarządzała transportem i magazynami broni. Wtedy poznała Józefa Piłsudskiego, z którym pozostawała w nieformalnym związku przez następne kilkanaście lat. Szczerbińska uczestniczyła w przygotowaniach i akcji pod Bezdanami. W czasie Wielkiej Wojny została komendantką służby wywiadowczej Legionów Polskich, działała w Lidze Kobiet Pogotowia Wojennego oraz w Polskiej Organizacji Wojskowej. Była dwukrotnie więziona. Od 1921 roku jako żona Józefa Piłsudskiego i pierwsza dama, a następnie Pani Marszałkowa, podejmowała liczne działania obywatelskie i charytatywne. Jako kombatantka zainicjowała spisywanie wspomnień uczestniczek walk o niepodległość. Za liczne zasługi Aleksandra Piłsudska została odznaczona między innymi Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari, Orderem Odrodzenia Polski i Krzyżem Niepodległości z Mieczami. Po śmierci męża Aleksandra stała się kustoszką jego pamięci. Od 1939 roku żyjąc na uchodźctwie w Wielkiej Brytanii działała na rzecz niezawisłości Polski i zachowania dziedzictwa myśli niepodległościowej Józefa Piłsudskiego.
Mimo licznych zasług w okresie walk o niepodległość i zaangażowania na wielu polach życia społeczno-obywatelskiego w II Rzeczpospolitej oraz na uchodźctwie Aleksandra Piłsudska współcześnie wydaje się niedoceniana i słabo znana, bywa postrzegana głównie przez pryzmat słynnego męża. Jednak Aleksandra zawsze kroczyła własną drogą i całe życie pozostała wierna niepodległościowym ideałom. Mamy nadzieję, że Rok Aleksandry Piłsudskiej i atrakcyjna graficznie wystawa zaprojektowana przez zespół JAZ+Architekci przybliżą postać i barwny życiorys tej niezwykłej kobiety – reprezentantki pokolenia niepokornych, która może być inspiracją także dla współczesnych kobiet.
Wystawa składa się z ponad dwudziestu plansz przedstawiających we współczesny artystyczny sposób wizerunki Aleksandry na różnych etapach jej życia wraz z jej wypowiedziami, którym towarzyszą plansze historyczne omawiające najważniejsze zagadnienia dotyczące jej życia ilustrowane bogatą ikonografią.
Wystawa o będzie eksponowana w miejscach szczególnie związanych z Aleksandrą Piłsudską: na dziedzińcu Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, gdzie 1921 roku zakupiła niewielkie letnisko, a później stworzyła pierwszy prawdziwy dom dla swojej rodziny, a także na ogrodzeniu Łazienek Królewskich w pobliżu Belwederu, w którym przez wiele lat mieszkała.
Partnerem wystawy jest Muzeum Łazienki Królewskie
Wystawa będzie eksponowana równolegle w Sulejówku i w Warszawie w galerii plenerowej Muzeum Łazienki Królewskie:
• Galeria plenerowa Muzeum Łazienki Królewskie przy Al. Ujazdowskich, od 12 do 31 grudnia 2023 r., Wernisaż 12 grudnia 2023 r. g. 13.00.
Od 1do 31 stycznia 2024 r. w galerii plenerowej przy ul. Agrykola.
• Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku – dziedziniec, od 13 grudnia 2023 r. do 31 marca 2024 r. ¬ Wernisaż 13 grudnia 2023 r. g. 12.30.
Twórcy wystawy:
Kuratorki wystawy: Agnieszka Kaczmarska, Izabela Lewoczewicz
Koordynacja i opieka merytoryczna : Małgorzata Basaj
Redakcja językowa: Michał Bronowicki
Materiały wizualne: Bogumiła Rusiecka
Korekta i tłumaczenie na język angielski: DTP Studio Grace
Projekt graficzny: JAZ+Architekci
Wsparcie informatyczne: Marcin Szewerniak
Rok Aleksandry Piłsudskiej dofinansowano ze środków
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego