Już w drugim tysiącleciu przed naszą erą na wzgórzu w Trzcinicy koło Jasła istniała dobrze zorganizowana osada. Ostatnio otwarto tam archeologiczny skansen, w którym na turystów czeka wiele atrakcji. Najnowszą atrakcją Podkarpacia jest Skansen Archeologiczny Karpacka Troja.
Obiekt, który jest częścią Muzeum Podkarpackiego w Krośnie, miał być otwarty już rok temu, jednak powódź zniweczyła plany, zniszczyła budynki i część wyposażenia. Ziściło się największe marzenie pomysłodawcy i twórcy skansenu, znanego archeologa i dyrektora muzeum, Jana Gancarskiego. Po wielu miesiącach popowodziowej odbudowy skansen udostępniono turystom.
Jak mówi dyrektor, Karpacka Troja położona na wzgórzu tuż nad doliną rzeki Ropy, to obiekt o szczególnej wartości historycznej i kulturowej. Miłośnicy starożytności już na początku XIX wieku zwrócili na to miejsce uwagę, dopiero jednak w połowie lat 90. minionego wieku oraz w latach 2005 – 2009 odkrycia archeologiczne przyniosły sensacyjne odkrycia.
Okazało się bowiem, że istniały tu osady obronne, które są najstarsze z dotąd odkrytych w Polsce. Archeolodzy znaleźli pierwsze ślady oddziaływania cywilizacji anatolijsko – bałkańskiej na ziemiach polskich. Odkopano około 160 tysięcy obiektów archeologicznych.
RÓŻNE KULTURY I TRAGICZNY KONIEC GRODU
Już w początkach epoki brązu zbudowano osadę warowną otoczoną wałem drewniano – ziemnym z palisadą, fosą i stromizną stoków, którą zamieszkiwała ludność grupy pleszowskiej kultury mierzanowskiej (2100 – 1650 p.n.e). Potem żyła tu ludność kultury Otomani – Füzesabony o bardzo wysokim poziomie cywilizacyjnym znajdującej się pod wpływem zarówno kultury śródziemnomorskiej jak i bałtyckiej.
W osadzie gromadzono bogactwa ze złota, srebra, bursztynu, brązu, fajansu, kości, rogów. Uprawiano ziemię, hodowano zwierzęta, handlowano. Także we wczesnym średniowieczu znajdował się tu potężny gród chroniony wałami o długości ponad 1250 m. Na początku XI wieku gród prawdopodobnie został zniszczony przez ogromny pożar.
DZISIEJSZE ATRAKCJE
Co możemy znaleźć w obecnej Karpackiej Troi? Zrekonstruowane fragmenty wałów obronnych, drogę, bramę, chaty z początków epoki brązu, chaty słowiańskie, wioskę kultury Otomani – Füzesabony sprzed 3500 lat. W budynku prezentowane są skarby archeologiczne, jak ozdoby, narzędzia czy piękna srebrna pochwa na miecz. Przedstawiono także sceny z życia dawnych mieszkańców.
– Wszystkie rekonstrukcje zostały wykonane w oparciu o wyniki badań naukowych oraz dostępną w tym zakresie wiedzę, mając na celu jak najwierniejsze odtworzenie rzeczywistości historycznej – mówi dyrektor Jan Gancarski. Na terenie skansenu zaplanowano wiele imprez, pokazów i zabaw dla dzieci. Warto wiedzieć: Pełne zwiedzanie skansenu z przewodnikiem trwa dwie godziny. Bilet normalny kosztuje 18 zł, ulgowy 13 zł, rodzinny (rodzice plus dwoje dzieci) 50 zł, dzieci do lat sześciu wchodzą do obiektu bezpłatnie.
Zdjęcia autorki.
