„Najlepsze wakacje to aktywny wypoczynek połączony ze zwiedzaniem – stwierdza na tylniej okładce autor i wydawnictwo przewodnika „Polska wzdłuż i wszerz”. I taka jest koncepcja tej trzytomowej pozycji prezentującej walory naszego kraju w podziale na jego poziome części:
Wybrzeże Bałtyku i pojezierza na północy, Niziny i wyżyny między Odrą i Bugiem w pasie środkowym oraz Góry i pogórza południowej Polski. Tom obejmujący północ kraju, który otrzymałem do recenzji, składa się z dwu części: „Wybrzeże morza bałtyckiego. Wakacyjne eldorado” i „W krainie jezior północnej Polski”.
A w nich wyodrębnionych regionów od zachodu na wschód. W części pierwszej są to: Kraina ujścia Odry, Szczecin i jego okolice, Zachodniopomorska riwiera, Wybrzeże środkowe, Wybrzeże kaszubskie, Trójmiasto oraz w delcie Wisły. Łącznie ponad 50 miejscowości i miejsc.
W drugiej zaś: Pojezierne kresy zachodnie, Pomorska kraina wielkich jezior, Pojezierza Pomorza wschodniego, Wzdłuż doliny dolnej Wisły, Między łukiem Wisły a Warmią, Kraina w widłach Pasłęki i Łyny, Serce Pojezierza Mazurskiego, Wschodnie Mazury oraz Północno – wschodni narożnik Polski – w sumie niemal 140 miejsc. Łącznie więc w spisie treści znajduje się niemal 190 uwzględnionych w przewodniku miejscowości i miejsc, m.in. parki narodowe i krajobrazowe, puszcze, równiny, jeziora, kanały, rzeki itp. Każda omawiana jest na ogół bardzo zwięźle, z informacjami o niej i znajdujących się tam zabytkach, wartych poznania atrakcjach itp.
W przypadku miejscowości większych, np. Szczecin, Gdańsk, Świnoujście i wielu innych, na końcu prezentowania każdej znajduje się rubryka „To się przyda”. Zawierająca adresy (także internetowe) placówek Informacji Turystycznej, muzeów, domów kultury, dyrekcji uzdrowisk, przepraw promowych, informacje o środkach komunikacji publicznej, rejsach pasażerskich itp. Ponadto wartych poznania miejscach i atrakcjach w okolicach. Przewodnik zawiera więc tysiące przydatnych turyście informacji. Wzbogacają go dodatkowe informacje w ramkach na szarym lub kremowym tle.
Wśród pierwszych z nich są m in. Szczecin z innej perspektywy; Nadmorska kolej wąskotorowa; Wodne atrakcje (w Darłówku); Spojrzenie na stary Gdańsk (punkty widokowe); Jarmark Dominikański; Trójmiejski Park Krajobrazowy; Żuławska kolejka; Szlak wodny Drawy; Ełcka kolej wąskotorowa; Kanał Augustowski i inne. Natomiast w liczniejszych ramkach kremowych m.in.
Festiwal Słowian i Wikingów (na wyspie Wolin); Rejsy z Dziwnowa; Król Skandynawii, Dawne fortyfikacje (w Ustce); Przez Zatokę Pucką; Święto rybaków (w Jastarni); Mennonici; Pętla żuławska; Geopark. Kraina polodowcowa nad Odrą; Stolica nordic walkingu (Barlinek); Kajakiem po Redzie; Szlak kajakowy Drawy; Kajakiem po Słupi; Dom do góry nogami; Brdą przez Zaborski Park Krajobrazowy; Dolina Drwęcy; Szlak Krutyni.
Informacje takie pozwalają ciekawiej spędzać czas w miejscu urlopowego wypoczynku oraz jego najbliższych okolicach, wybrać się na nieco dalsze wycieczki, lub w ogóle zaplanować sobie trasę poznawania jakiegoś regionu kraju i to zarówno lądową jak i wodną. Przewodnik wzbogacają bardzo liczne, kolorowe i przeważnie dobre zdjęcia. Ma on jednak również, moim zdaniem, wady i braki. Nie zawiera np. żadnych mapek czy planów prezentowanych terenów i miejscowości. Niezrozumiały jest także brak indeksu nazw miejscowości i miejsc oraz przynajmniej najważniejszych zabytków.
Nie jest w stanie zastąpić go spis treści, w którym, w podziale na regiony i w proponowanej kolejności poznawania w nich poszczególnych miejscowości, znajdują się ich nazwy i numery stron, na których są one opisane. Nie uwzględnia bowiem miejscowości i miejsc rekomendowanych do zobaczenia w ich okolicach. A są ich grube dziesiątki, w tym tak istotne, jak np. przykładowo (kolejność według wspominania ich w przewodniku):
Gryfice, Trzebiatów, Sławno, Warcino, Swołowo, Lębork, Kluki, Smołdzino, Krokowa, Żarnowiec, Jezioro Żarnowieckie, Wejherowo, Kostrzyń, Dębno, Choszczno, Kalisz Pomorski, Człuchów, Będomin, Działdowo, Biskupiec, Nidzica, Sejny, Puńsk, Wiżajny – listę tę można ciągnąć długo. Czytelnik może więc na nie trafić tylko przypadkowo. Warto więc chyba dodać tak potrzebny indeks w następnym wydaniu. A może i wzbogacić ten przewodnik również o mapki i plany. Przydałyby się również spisy informacji w ramkach. Co znacznie podniesie jego atrakcyjność i ułatwi czytelnikom – turystom korzystanie z niego.
POLSKA WZDŁUŻ I WSZERZ. WYBRZEŻE BALTYKU I POJEZIERZA. KRAINA SŁONYCH I SŁODKICH WÓD PÓŁNOCNEJ POLSKI. Autor tekstu i zdjęć: Dariusz Jędrzejewski. Wydawnictwo Burda National Geographic. Warszawa 2014, str. 399, cena 41,90 zł. ISBN 978-83-7596-469-1
