„… konurbacja złożona z dostojnego tysiącletniego Gdańska, uzdrowiskowego kurortu Sopotu i liczącej mniej niż100 lat miejskiej historii, młodej, portowej Gdyni. Metropolia, oparta z jednej strony o Zatokę Gdańską, z drugiej o zalesione wzniesienia Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego, olśniewa zabytkami kilku epok, wielokulturowym dziedzictwem, łączącym rodzimy polski ryt kaszubski z historycznymi wpływami krzyżackimi i pruskimi, oraz bogatą i żywą kultura miejską.” Tak do Trójmiasta zaprasza wydawnictwo na tylnej stronie okładki przewodnika po nim, jaki ukazał się w serii travelbooków Bezdroży z jego gratisową wersją ebooka. Wzbogaca go ponad 130, przeważnie dobrych, kolorowych zdjęć, 6 mapek i planów miast i ich części, a także 4 duże, 2-4 stronicowe wkładki monotematyczne oraz 15 informacji, także ciekawostkowych, umieszczonych w tekście w ramkach. Zgodnie z koncepcją tej serii przewodników zaczyna się on o wymienienia Atrakcji Trójmiasta. Po osiem jego, uznanych przez autorki za najpiękniejsze bądź najciekawsze, budowli i ciekawostek architektonicznych. Ponadto 6 muzeów i galerii, 10 „miejsc, które trzeba zobaczyć” i 5 miejsc przyjaznych dzieciom. Dwa rozdziały wstępne: Informacje praktyczne i Informacje krajoznawcze zawierają mnóstwo danych i faktów przydatnych przede wszystkim turystom odwiedzającym Trójmiasto.
Pierwszy m.in. radzi kiedy się do niego wybrać i gdzie szukać na jego temat bardziej szczegółowych informacji, jak dojechać bądź dolecieć, poruszać się na miejscu komunikacją lokalną, gdzie spać i żywić się – z wykazem sugerowanych obiektów różnych kategorii z ich krótką charakterystyką, adresami, telefonami itp. A także możliwościami uprawiania, bądź oglądania, sportu i aktywnego wypoczynku oraz rekreacji. W drugim znajduje się Krajoznawcze ABC, krótka historia miast tworzących tę aglomerację i współczesne Trójmiasto oraz informacje o tamtejszym społeczeństwie, kulturze, sztuce i architekturze w nich, z kalendarium wydarzeń kulturalnych. Część czysto przewodnikowa zawiera informacje o zabytkach, wartych poznania obiektach i miejscach oraz atrakcjach Gdańska, Sopotu i Gdyni oraz ich okolic.
Prezentowane są one, najobszerniej oczywiście, ze względu na ilość i rangę tego, co warto w nim poznać, Gdańsk. W formie oprowadzania czytelnika – turysty proponowanymi przez autorki trasami, z zatrzymywaniem się i opisami znajdujących się na, lub przy nich, obiektach. W przypadku Gdańska w podziale na Młode Miasto i Stare Miasto, Główne Miasto i wyspy na Motławie, Stare Przedmieście, Nowy Port i Przeróbka oraz Wrzeszcz i Oliwa. Sopot to tylko „Spacer po najstarszym kaszubskim uzdrowisku”. Zaś Gdynia w podziale na Śródmieście i okolice oraz Kolibki, Orłowo, Mały Kack i Redłowo. W krótkim rozdziale poświęconym okolicom Trójmiasta znajdują się informacje, z zachętą do ich poznania, o wybranych obiektach w 10 miejscowościach: Żukowie, Rewie, Rezerwacie Przyrody Beka, Rzucewie, Pucku, na Żuławach, Kaszubskim Parku Krajobrazowym, Kartuzach, Tczewie i Malborku.
Miejsca, zabytki i atrakcje prezentowane są krótko i zwięźle, ze sporą jednak dawką dotyczących ich faktów historycznych oraz współczesnych. Ładnie opisywane zachęcają do ich zwiedzania i poznawania. Generalnie uwzględnione zostały chyba niemal wszystkie, naprawdę warte poznania w Trójmieście i jego okolicach miejsca i obiekty. Co nie oznacza, że bez pominięć i nieścisłości. Z informacjami nierzadko budzącymi uzasadniony niedosyt. Tak np. w spisie 8 ciekawostek architektonicznych nie ma lokalizacji trzech. A chyba jednak nie wszyscy czytelnicy i turyści wiedzą, że Krzywy Domek stoi w Sopocie, Wielki Młyn w Gdańsku, a Teatr Muzyczny w Gdyni. Z tego przewodnika dowiedzieć się o tym mogą dopiero czytając go dokładnie w częściach opisowych. Wśród 6, uznanych przez autorki za najatrakcyjniejsze, muzeów i galerii, brak Muzeum II Wojny Światowej.
Otwarte zostało ono co prawda dopiero w marcu, ale dawno było wiadomo, że będzie to obiekt szczególnie warty odwiedzenia, powinna więc znaleźć się chociażby jego zapowiedź. W informacjach o komunikacji lokalnej przydałaby się przynajmniej podstawowe dane o przysługujących w niej (SKM, autobusy, tramwaje, trolejbusy) zniżkach, czy prawie do przejazdów bezpłatnych. Wśród słynnych mieszkańcach Trójmiasta pominięto Lecha Wałęsę. Moje wątpliwości budzą też wymienione jako najważniejsze, zdaniem autorek i wydawcy, wydarzenia i obiekty związane z kulturą i sztuką. Z, na pierwszym miejscu, Jarmarkiem Dominikańskim, a bez, wspomnianego już, Muzeum II Wojny Światowej.
Skoro wspominam o pominięciach, to zaskoczyła mnie nieobecność w historii Trójmiasta chociażby wzmianki o Oliwie. Wymieniona jest tylko, w kalendarium, data stoczonej pod nią słynnej bitwy morskiej, a informacje dopiero w części opisowej przewodnika. A w tej ostatniej brak uwzględnienia przynajmniej dwu gdyńskich historycznych ulic, z ciekawą architekturą, także z okresu jej powstawania jako miasta i portu: Świętojańskiej i 10 lutego. Z kolei trudno za ścisłe uznać określenie przez autorki krwawych walk na Pomorzu w końcowej fazie II wojny światowej jako „starć”. Błędna jest też informacja, że meczet we Wrzeszczu jako jedyny w Polsce posiada minaret.
Przecież drewniany meczet w Kruszynianach na Podlasiu posiada je nawet dwa! W sumie potknięć, jakie zauważyłem w trakcie lektury, jest stosunkowo niewiele i warto je wyeliminować lub uzupełnić w następnym wydaniu. Do którego zapewne dojdzie, gdyż jest to przewodnik zasługujący na to, ciekawie napisany, z mnóstwem informacji przydatnych dla turystów. Także zawartych we wspomnianych wkładkach: „Pamiątki z Trójmiasta”, „Bursztynowy Gdańsk”, „Stocznia Gdańska” i „Street Art w Trójmieście” oraz w ramkach włamanych w tekst. Sądzę, że spotka się on z zainteresowaniem czytelników.
TRÓJMIASTO. Przewodnik turystyczny z serii travelbooków Bezdroży. Autorki: Katarzyna Głuc, Monika Jurczyk. Wydawnictwo Helion, wyd. I, Gliwice 2017, str. 175, cena 24,90 zł.
