FRANCJA: FONTAINEBLEAU

To po tych schodach opuszczał Bonaparte pałac Fontainebleau po podpisaniu w nim 6 kwietnia 1814 roku abdykacji, aby pożegnać się z wiernymi mu do końca gwardzistami. Ten kompleks pałacowo – ogrodowy położony niespełna 60 km na południowy wschód od historycznego centrum Paryża, był przez kilka wieków rezydencją królów Francji.

 

I chociaż później zaćmiły ją Luwr i Wersal, nie sposób poznawać dzieje i architekturę tego kraju bez zwiedzenia – a potrzeba na to przynajmniej jednego dnia – Château de Fontainebleau. Zdaniem wielu architektów i historyków architektury to właśnie budowa, a ściślej kolejna rozbudowa i przebudowa tego pałacu, zapoczątkowała okres nowoczesności w architekturze kraju.

 

Dzieje tego zespołu architektonicznego, nazwiska władców oraz wybitnych twórców z nim związanych, to ogromny temat. Chętnych poznania go dokładniej odsyłam do bardziej kompetentnych źródeł. Wspomnę więc tylko, że król Ludwik VII (1120-1180) z dynastii Kapetyngów wybudował w tym miejscu opactwo.

 

Wzniesiono wówczas również donżon – obronną wieżę oraz kaplicę Najświętszej Marii Panny i św. Saturnina. A poświęcił je w 1169 r. wygnany z Anglii biskup Canterbury Thomas Becket. Siedzibą królów Francji Fontainebleau stało się, według kronik, w roku 1137. I z XII w. pochodzą najstarsze zachowane fragmenty obecnego zespołu.

 

Podobnie jak fundamenty szpitala założonego na gotyckim zamku przez Ludwika IX Świętego. W zamku tym urodził się i zmarł Filip IV Piękny (1268-1314). Zaś urodzili również królowie Henryk III i Ludwik XIII. Lista władców, nie tylko francuskich, oraz innych możnych tego świata, którzy w nim przebywali, jest długa.

 

Są na niej m.in. królowa Szwecji Krystyna Waza, która przeniosła się tu po abdykacji, król Danii Chrystian VII, car Rosji Piotr I Wielki i wielu, wielu innych. Rozbudowę rezydencji rozpoczął Karol VII, król Francji od 1422 do 1461 r. Obecny wygląd zespół pałacowy zawdzięcza jednak, przynajmniej w podstawowej części, królowi Franciszkowi I z dynastii Walezjuszy.

 

W 1527 r. rozpoczęła się z jego polecenia, trwająca niemal do końca wieku, rozbudowa i przebudowa zamku w renesansowy pałac. Pracowało przy tym wielu wybitnych twórców epoki. Wśród nich takie sławy jak Leonardo da Vinci i też włoski rzeźbiarz i złotnik Benvenuto Cellini. Wyrzeźbił on m.in. w latach 1542-1544 „Nimfę z Fontainebleau” do ówczesnej głównej bramy pałacu.

 

Początkowo rezydencja składała się z dwu osobnych części, połączonych następnie galerią, w której ten władca umieścił jedną ze swoich kolekcji sztuki. Pracy było tak wiele, że powstała nawet cała artystyczna tzw. Szkoła z Fontainebleau zrzeszająca rzeźbiarzy, malarzy, sztukatorów oraz innych rzemieślników – artystów, a także ogrodników.

 

Podczas tamtej przebudowy i rozbudowy gruntownie zmienił się dawny średniowieczny zamek, nowymi gmachami obudowano Dziedziniec Owalny – Couir Ovale, wzniesiono nową kaplicę św. Saturna oraz zachwycającą po dziś dzień, trzypiętrową Porte Dorée – Złotą Bramę. Wówczas też, dzięki zabudowie, a zwłaszcza budowie wielkiego skrzydła wschodniego, powstał w obecnym kształcie wspomniany już Dziedziniec Białego Konia.

 

Chociaż jeszcze bez wielkich schodów oraz nie jako główne wejście do rezydencji. Dalsze jej części powstawały za panowania kolejnych władców. W czasach Henryka II i jego żony Katarzyny zbudowano te monumentalne schody oraz jedną z najpiękniejszych po dziś dzień, wielką i bogato zdobioną Salę Balową. Za Henryka IV wzniesiono zabudowania wokół Dziedzińca Książąt.

 

M.in. Bramę Chrztu, Galerię Diany z Poitiers i Galerię Jeleni. A także prywatne pomieszczenia królewskie i zabudowania gospodarcze. Władca ten założył również 80-hektarowy park z kanałami, z których najdłuższy ma ponad kilometr. Na początku XVII w. powstała zabudowa Dziedzińca Kancelaryjnego. To tylko najważniejsze fakty z przeszłości.

 

Obecnie zespół pałacowo – parkowy Fontainebleau należy do największych i najcenniejszych dawnych rezydencji królewskich we Francji. Jest muzeum i wraz z parkami znajduje się on na Liście Dziedzictwa UNESCO. Dodam, że w XVIII w. powstał romantyczny Ogród Diany – Jardin de Diane w którym szczególną uwagę przyciąga Fontanna Diany, bogini łowów, z jej rzeźbą.

 

Zaś w XIX w. stworzono park angielski. Pałac oraz leżące obok 16-tysięczne miasto otacza duży, 25 tys. hektarowy kompleks leśny nazywany, podobnie jak paryskie laski: Buloński i Vincennes, La forét de Fontainebleau – Lasem Fontainebleau. W przeszłości ulubiony teren łowiecki królów, od dziesięcioleci popularne miejsce wypoczynku weekendowego mieszkańców stołecznej aglomeracji. Do oglądania jest tu naprawdę sporo.

 

Poszczególne części pałacu i jego dziedzińce. Bogato wyposażone apartamenty Napoleona I. Wnętrza, m.in. sławna Salle de Bal – Sala Balowa i galerie sztuki – z najciekawszą Franciszka I. A także bramy, kaplice – zwłaszcza św. Trójcy – Chapelle de la Saint Trinité, park i ogrody. Jest to świetny cel przynajmniej całodniowej wycieczki z Paryża. Poznawczej, ale pozwalającej również na chwilę relaksu.