Nazwa tej rzeki większości naszych rodaków nic nie mówi. A ten najdłuższy, prawy dopływ Wełtawy oraz jego okolice w Czechach, jest nie tylko piękny, ale również popularny jako miejsce spływów kajakowych, pontonowych i innych sportów wodnych. Berounka ma bardzo długą i ciekawą historię oraz współczesność. Spływ nią pontonem, a także poznawanie jej brzegów, a z nich i mostów nurtu były jednym z tematów międzynarodowego studyjnego wyjazdu dziennikarskiego do Pilzna i w jego okolice.
SPORY O NAZWĘ
Od roku 2013 Berounka oficjalnie zaczyna się dopiero u zbiegu rzek Mža i Radbuza w centrum Pilzna. Ma niemal 140 km długości, ale licząc od najdalszego źródła Radbuż – Uhlava, nieco ponad 250 km. Jej źródła znajdują się bowiem w Czeskim Lesie i na Szumawie, a niektóre także w Bawarii. Do Wełtawy wpada na południowych obrzeżach Pragi – Lahovicach.
W czeskich źródłach znalazłem informację, że pierwotnie cały bieg tej rzeki nosił nazwę Mže. Dopiero w XVII w. jej odcinek w posiadłości, obecnie mieście powiatowym Beroun położonym między Pilznem i Pragą, zaczęto nazywać Berounske, a z czasem Berounką. Z czasem nazwę tę rozciągnięto również na jej górny odcinek.
Ale w 2006 roku przedstawiciele Pilzna podjęli, niezrealizowaną, gdyż nie zaakceptowaną przez władze centralne, uchwałę o przywróceniu jej na terenie miasta, z sugestią, aby rozciągnąć ją na cały region, dawną nazwę Mže. Oglądana z lotu ptaka, na mapach, Berounka robi wrażenie. Zwłaszcza niezliczone meandry, odcinki przepływające przez kaniony oraz położone nad nią miejscowości, bazy wodniackie i kempingi. Ze względu na nie jest to bowiem popularny nurt dla turystyki wodnej.
ZIMOWISKO PTACTWA WODNEGO, KANIONY I ZAMKI
Górna (Horni) Berounka jest, w okolicach 136 kilometra od jej ujścia, zimowiskiem ptactwa wodnego. Płynąc dalej na północny wschód, ale z niezliczonymi zwrotami w różne strony świata, rzeka ta przecina dorzecze pilzneńskie i park przyrody Horni Berounka. Najczęściej odwiedzane przez amatorów sporów wodnych są odcinki na Obszarze Chronionym Křivoklatsko oraz w Czeskim Krasie.
Poniżej miasta Beroun w nim, rzeka tworzy kanion ze ścianami skalnymi w wapieniach wysoczyzny Karlštejnska vrchovina. Doliczyłem się blisko 50 rzeczek, potoków i strumieni wpadających z obu stron do niej powyżej i z górą 40 poniżej Pilzna, Ponadto kilkadziesiąt mostów, w tym 5 w Pilźnie, i kładek dla pieszych oraz 34 jazy.
Położonych nad nią jest kilka miast i miasteczek, wiele twierdz i ich ruin. W tym tak znanych i sławnych, jak Křvoklát i Karštejn, ten już niemal na przedmieściach Pragi. Wybór miejsc i krajobrazów nad Berounką jest ogromny.
Od głębokiego kanionu z lasami na jego krawędziach po opuszczeniu Pilzna, poprzez słabo zaludniony krajobraz wiejski, do wspomnianych miast i zamków. A także miasteczek i kurortów: Srbsko, Hlásna Třebaň, Řevnice, Dobřihovice, Všenory, Černošice, a także osiedli domków letniskowych.
Z NURTEM I NAD NIM
Z kempingu Kobylka, w którym spędziliśmy noc w hotelowych pokojach w murowanym pawilonie, część z nas popłynęła pontonem w 4 godzinny rejs do kempingu U Mloka, z przerwą obiadową na lewym brzegu.
A trójka tych, którzy z różnych powodów, głównie zdrowotnych, musiała z niego zrezygnować, ale towarzyszyła „pontoniarzom” w przygotowaniach i odpłynięciu, odbyła ciekawy dwukilometrowy spacer po wysokim, zalesionym brzegu Berounki, miejscami przez wykroty i powalone drzewa, z miejscami widokowymi na nurt.
Mogąc równocześnie oglądać, jak wysoko sięgał niedawno, i sięga podczas silnych opadów i powodzi, poziom tej, na co dzień spokojnej rzeki. A później poznawaliśmy samochodem kolejne jej odcinki, progi i mini wodospady oraz kempingi, osady i miasteczka nad nią.
A także malowniczo położone na skałach nad nią zakonserwowane ruiny zamku Krasov. Ale o nim napiszę już osobno. Warto, aby Berounką i jej ofertą zainteresowali się również polscy wodniacy.
Zdjęcia © autora
Autor uczestniczył w międzynarodowym, studyjnym wyjeździe dziennikarskim na zaproszenie: Regionu pilzneńskiego (www.turisturaj.cz), Pilzno – Turystyka (www.visitpilsen.cz) i Czech Tourism (www.czechtourism.com) na temat: „Zachodnioczeska architektura barokowa i barokowy krajobraz”.