Pod hasłem „Tatry nas łączą”, w Instytucie Słowackim w Warszawie przy ul. Krzywe Koło 12/14A na Starym Mieście otwarta została wystawa kart pocztowych – widokówek z końca XIX i I połowy XX wieku przedstawiających Wysokie Tatry.
Jej inicjatorem i organizatorem jest podtatrzańskie słowackie miasto Poprad, a 160 wykorzystanych w ekspozycji pocztówek pochodzi z jego archiwum, a także zbioru Polskiej Akademii Nauk i kolekcji prywatnych. Są to widokówki w większości kolorowe, część używanych w obiegu pocztowym z adresami odbiorów oraz korespondencją od nadawców. Podzielono je tematycznie: Schroniska w Tatrach, Tatrzańskie sanatoria, Osady tatrzańskie Piękno przyrody, Sport, Transport, Lud pod Tatrami Wysokimi – reprodukcje dzieł sztuki i grafiki o tej tematyce, Sztuki piękne, Miasto Poprad i Wydawcy pocztówek.
Dobrym pomysłem okazało się zaprezentowanie na wystawie nie oryginałów, gdyż ze względu na ich rozmiary byłyby mało czytelne, lecz ich ładnie skopiowanych powiększeń co najmniej czterokrotnych. Każda pocztówka jest opisana w językach słowackim i polskim z uwzględnieniem tego co przedstawia, z którego jest roku, wydawcy itp.
Tworzy to przejrzystą całość. Na wernisaż otwierający wystawę przybyło mnóstwo zaproszonych gości, a także przedstawiciele Popradu, PAN i kolekcjonerzy, z których zbiorów skorzystano tworząc ekspozycję. Otworzył go i prowadził dyrektor Instytutu Słowackiego w Warszawie Milan Novotný. Warto obejrzeć tę wystawę.
Chociaż szkoda trochę, że w tej ciekawej i udanej ekspozycji nie pokazano również kart pocztowych – całostek wydanych przez poczty: czechosłowacką i polską. Jest ich niewiele, ale są ciekawe, a niektóre już dosyć rzadkie. Mają wydrukowane znaki opłaty pocztowej, czechosłowackie z połowy lat 30-tych z portretem prezydenta Tomasza G. Masaryka, zaś z lat 40-tych Edvarda Benesza, a po lewej stronie adresowej tych kart są widoki różnych miejsc Czechosłowacji, m.in. Tatr.
Poczta Polska pokazywała Tatry na kartach pocztowych wielokrotnie. M.in. w latach międzywojennych w 1931 r. w serii ze znakiem opłaty: portretem Henryka Sienkiewicza 15 gr, wśród 32 różnych widoków Polskie jest po lewej stronie Hala Gąsienicowa.
Ilustracja ta powtórzona została w 1934 r, wśród 32 różnych na kartach ze znakiem opłaty M/S Piłsudski 15 gr. Ponadto w tej samej serii Zakopane – Muzeum Tatrzańskie, wnętrze chaty góralskiej i Dolina Strążyska – Kominy. W 1935 na karcie wydrukowany jest znaczek 10 gr. Morskie Oko. W 1937 r. w serii 32 ilustracji, ze znakami opłaty 15 gr – Lwów, Uniwersytet i 30 gr – na kartach wysyłanych zagranicę – Zamek w Mirze, te same 3 widoki tatrzańskie. W 1938 r. w serii historycznej z 60 ilustracjami oraz postacią Kazimierza Jagiellończyka na znaczkach 15 i 30 gr. jest ilustracja Orawki.
Po wojnie w 1947 r. ukazała się jedyna seria całostek – polskich kart pocztowych o tematyce tatrzańskiej, w których ilustracja: Schronisko na Hali Gąsienicowej wydrukowane jest na odwrocie strony adresowej ze znaczkiem 3 zł – portretem Chopina. Nad nim wydrukowano cenę takiej karty – 15 zł, a widok na odwrocie Hali Gąsienicowej jest w jednym z 4 kolorów. Kart te były później przedrukowywane nowym nominałem, niektóre już są rzadkie. Kilkakrotnie kartami Poczta Polska upamiętniała także różne wydarzenia i imprezy w Zakopanem. W 1962 FIS, ze znaczkiem 40 gr. przedstawiający narty oraz z widokiem Giewontu w lewej części strony adresowej.
W 1964 r. Ilustracja karty przedstawia Skocznię narciarską w Zakopanem, a znaczek 40 gr. skoczka w locie. W 1978 r. z okazji 400-lecia Zakopanego obok znaczka 1 zł z jego herbem jest po lewej stronie widok Giewontu oraz willi „Pod Jedlami”. A z okazji 100-lecia tamtejszej poczty ukazały się 2 karty pocztowe z nominałami 50+50 gr i widokami na znaczkach poczty w roku 1895 i 1905. Ukazało się też co najmniej kilkanaście znaczków poczty czechosłowackiej, polskiej i słowackiej o tematyce tatrzańskiej. Ale to już inna dziedzina kolekcjonerstwa.
Zdjęcia autora
