Wszyscy, którzy chcieliby cofnąć się w czasie i zobaczyć, jak dawniej wyglądało życie w czeskich i morawskich wsiach powinni wybrać się na wycieczkę do tamtejszych skansenów. Zobaczą tam tradycyjną architekturę ludową, bogato zdobione stroje i unikatowe zabytki techniki. Będą również mogli pozać zwyczaje ludowe, spróbować miejscowych specjałów i zajrzeć do warsztatów rzemieślniczych.
Skansen Wołoski w Rožnovie pod Radhoštěm leży w sercu Beskidu Morawskiego, u podnóża góry Radhošť. Jest największym i najstarszym w swoim rodzaju skansenem w Europie Środkowej. Zapoznaje zwiedzających z tradycyjnymi rzemiosłami, sztuką i zwyczajami ludowymi mieszkańców Wołoszczyzny Morawskiej. Skansen zajmuje powierzchnię 80 hektarów. Jego najstarszą częścią jest Drewniane Miasteczko, otwarte dla zwiedzających w roku 1925. Stopniowo przenoszono tam zabytkowe domy mieszkalne z okolicy, budynki gospodarcze, dzwonnice, studnie. Obecnie znajduje się w nim około stu budynków i 137 tysięcy eksponatów. Skansen tętni życiem niemal przez cały rok. Odbywają się tam imprezy folklorystyczne, festiwale i jarmarki.
W skansenie na Wesołym Pagórku (czes. Vesely Kopec) w regionie Hlinecko (38 km na południe od Pardubic), oprócz rozległej ekspozycji architektury ludowej, zobaczyć warto wystawę masek karnawałowych. Barwne pochody karnawałowe we wsiach regionu Hlinecko zostały wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Najmłodszy skansen w Czechach (otwarty w 1988 roku) znajduje się w miejscowości Zubrnice leżącej w malowniczym regionie Czeskiego Średniogórza, na północ od Pragi. Można oglądać w nim najciekawsze obiekty przeniesione z całej okolicy, między innymi budynki mieszkalne zrębowe i murowane, unikatową studnię barokową z 1695 roku, mały młyn wodny, suszarnię owoców i szkołę wiejską.
Skansen Příkazy koło Ołomuńca prezentuje architekturę ludową z przełomu XIX i XX wieku z regionu Hany na Morawach Środkowych. Centrum muzeum stanowią cztery prawie 200-letnie stodoły z wejściami w ścianach szczytowych. Wewnątrz zobaczyć warto dawne izby mieszkalne, ekspozycję poświęconą praniu i prasowaniu, zabawki dziecięce, a także maszyny i narzędzia rolnicze, między innymi młocarnie i silniki do ich napędzania oraz narzędzia z różnych warsztatów rzemieślniczych.
Miłośnikom folkloru morawskiego radzimy odwiedzić skansen w Strážnicy (około 30 km na południe od Uherskiego Hradišta).
Dowiemy się w nim, jak na Morawach świętowano Wielkanoc czy dożynki, zobaczymy bogato zdobione stroje ludowe, prasę do winogron i piwnice winne oraz zgłębimy tajniki tradycyjnej uprawy winorośli w prawdziwej winnicy. Skansen Strážnice słynie szczególnie z Międzynarodowego Festiwalu Folklorystycznego, odbywającego się co roku w czerwcu (w ubiegłym i w tym roku impreza odbywała się on-line), należącego do najstarszych i największych tego typu imprez w Europie.
Tradycje ludowe i historię regionu Slovacko poznać można odwiedzając Centrum Tradycji Slovackich w miejscowości Modrá koło Velehradu. Jest tam Skansen Archeologiczny, wystawa botaniczna i podwodny tunel, w którym można obserwować ryby słodkowodne. W skansenie warto zapoznać się m.in. z procesem powstawania tradycyjnych destylatów owocowych i historią winiarstwa w regionie, a także spróbować regionalnych produktów.
Najstarszym w Czechach muzeum na wolnym powietrzu jest skansen architektury ludowej w Přerovie nad Łabą (40 km na zachód od Pragi).
Powstał pod koniec XIX wieku z inicjatywy właściciela tamtejszych włości, członka toskańskiej gałęzi rodu Habsburgów, podróżnika i etnografa arcyksięcia Ludwiga Salvatora. Obecnie w muzeum zwiedzać można 33 obiekty, wśród nich 7 chat, 7 spichlerzy i 2 stodoły. Znajdują się tam ekspozycje przedstawiające życie codzienne mieszkańców regionu środkowego Połabía od końca XVIII do połowy XX wieku.
Zdjęcia Czech Tourism
