Firmy i organizacje sektora turystycznego i przewozów pasażerskich wzywają Unię Europejską i państwa członkowskie do pilnego dostosowania i skoordynowania działań podejmowanych w epidemii
Należy przyjąć wspólne i jednolite zasady postępowania wobec kwalifikowania i harmonogramu podawania dawek przypominających w powiązaniu z utrzymaniem ważności unijnych certyfikatów – europejskich paszportów covidowych.
Obserwując rozwój sytuacji pandemicznej w Europie, w związku ze zbliżaniem się zimowego sezonu turystycznego, grupa firm i organizacji reprezentujących branżę turystyczną i przewozów pasażerskich wzywa państwa członkowskie Unii Europejskiej do lepszej koordynacji i dostosowania zasad podróżowania i ochrony zdrowia w celu uniknięcia konieczności ponownego ograniczenia swobody podróżowania po Europie. Zgodnie z komunikatem Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), w obecnej sytuacji epidemicznej wprowadzanie ograniczeń swobody podróżowania nie jest skutecznym sposobem redukcji transmisji wirusa, zmniejszania hospitalizacji czy liczby zgonów. W tej sytuacji, biorąc pod uwagę, że zaszczepionych zostało już 76,6% dorosłej populacji Unii Europejskiej, a transmisja w większości państw członkowskich UE jest wysoka środki zmierzające do ograniczania możliwości przekraczania granic nie przyczynią się do poprawy zdrowia publicznego, wpłyną natomiast w dużym stopniu negatywnie na lokalne gospodarki. Wprowadzane ograniczenia podróżowania i zasady ochrony zdrowia publicznego należy oprzeć na mocnych przesłankach, uwzględniających rzeczywiste korzyści i zasadę proporcjonalności podejmowanych działań.
Pandemia wywołała w europejskiej branży turystycznej kryzys na niespotykaną dotąd skalę. W związku z tym, że niektóre kraje ponownie wprowadzają ograniczenia swobody przemieszczania się obywateli, organizacje rynku turystycznego i przewozów pasażerskich ostrzegają, że może to doprowadzić do dalszych szkód w sektorze, który od początku pandemii walczy o przetrwanie, niosąc za sobą daleko idące konsekwencje dla gospodarek całych regionów.
Według badania przeprowadzonego przez Światową Radę Podróży i Turystyki (WTTC), jeśli tej zimy ograniczenia podróży zostaną ponownie wprowadzone, zniknąć może nawet 900 tysięcy miejsc pracy w europejskiej branży turystyki i przewozów pasażerskich. Ponadto, jeśli poważne restrykcje ponownie wejdą w życie, do końca 2021 roku rządy krajów Unii Europejskiej stracą nawet 35 miliardów euro z tytułu wkładu tego sektora w gospodarkę.
Turystyka w Europie nie może prawidłowo funkcjonować w warunkach niespójnych i nieustannie zmieniających się stanowisk państw członkowskich. Sytuacja branży w Europie ponownie znacząco się komplikuje. Jedynym sposobem ochrony tego sektora przed skutkami przedłużającej się niepewności na rynku jest skoordynowanie działań podejmowanych przez państwa Unii Europejskiej.
Odsetek osób zaszczepionych w Europie należy do najwyższych na świecie. Firmy i organizacje z branży turystycznej i przewozów pasażerskich opracowały i wdrożyły skuteczne zasady bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, umożliwiające bezpieczne organizowanie podróży. Nie należy marnować tych inwestycji poprzez ponowne ograniczanie ruchu transgranicznego.
W ostatnim roku europejski rynek usług turystycznych i przewozów pasażerskich skurczył się o ponad dwa miliony miejsc pracy, a ostatnie badanie przeprowadzone przez Światową Radę Podróży i Turystyki wskazuje, że w wypadku przywrócenia w 2022 roku ograniczeń podróżowania na dużą skalę, należy spodziewać się skurczenia tego rynku o kolejne trzy miliony miejsc pracy. Jeżeli ograniczenia zostaną utrzymane przez większą część przyszłego roku, z europejskiej gospodarki „wyparują” ponad 143 miliardy euro.
Biorąc to pod uwagę, organizacje sektora usług turystycznych i przewozów pasażerskich podkreślają konieczność rozważenia następujących posunięć:
W ramach Unii Europejskiej zastosowanie indywidualnego podejścia do ryzyka i jego oceny, w miejsce dotychczasowej reguły, w myśl której każdy kraj odrębnie kształtuje swoją politykę w tym zakresie. Zapewnienie swobody podróżowania osobom, które mogą wykazać, że ich podróżowanie powoduje bardzo ograniczone ryzyko, przyczyni się do dalszego wzrostu poziomu wyszczepienia w naszym regionie.
Państwa członkowskie powinny pilnie opracować i wdrożyć wspólne, jednolite stanowisko w sprawie kwalifikowania i harmonogramu podawania dawek przypominających, aby przedłużyć ważność szczepień i związanych z nimi europejskich paszportów covidowych.
Nieprzyjęcie i niewdrożenie spójnego stanowiska musi doprowadzić do powstania niedopuszczalnych rozbieżności w zasadach dotyczących podróżowania, zagrażając nie tylko swobodzie przemieszczania się obywateli Unii Europejskiej, ale i podważając zaufanie obywateli do europejskich i krajowych środków podejmowanych w reakcji na rozwój sytuacji epidemicznej w regionie.
Wszyscy obywatele zakwalifikowani do przyjęcia dawek przypominających powinni mieć równy i terminowy dostęp do tych dawek.
Państwa członkowskie powinny uaktualnić i ujednolicić stosowane przez siebie ograniczenia i zasady przemieszczania się podróżnych poprzez:
o Harmonizację listy uznawanych szczepionek, określenie terminu ważności testów i szczepień i uznanie szczepień mieszanych i dawek przypominających.
o Wprowadzenie jednolitego podejścia umożliwiającego przywrócenie swobody podróżowania w obliczu natury pandemii COVID-19, zastępującego systemy stosowane przez poszczególne kraje.
Wszystkie państwa członkowskie powinny uznać siedem szczepionek zatwierdzonych przez WHO w wypadku podróży zagranicznych. Certyfikaty szczepień akceptowane na granicach powinny być również honorowane w dostępie do poszczególnych obiektów w kraju docelowym. Takie rozwiązanie przywróci spójność w strefie Schengen i uprości zasady podróżowania dla podróżnych spoza Unii Europejskiej.
Cyfryzacja procedur walidacyjnych: ręczna kontrola formularzy FCS i PLF przez pracowników kontroli granicznej stwarza trudności i powoduje kolejki na lotniskach i w portach. Sytuacja będzie się pogarszać w miarę przywracania ruchu turystycznego. Wzywamy zatem rządy poszczególnych państw do wdrażania cyfrowych procesów weryfikacji, poprzez wprowadzenie komunikatu „okay to travel” jako elementu procesu odprawy online.
Testy antygenowe powinny być standardowo akceptowane jako alternatywa dla zajmujących czas i kosztownych testów PCR.
Wymienieni wyżej sygnatariusze wniosku wyrażają wolę dalszej bliskiej współpracy z Komisją Europejską, rządami państw członkowskich UE i ze wszystkimi zaangażowanymi stronami, w celu przezwyciężenia wyzwań i otwarcia drogi do odbudowy bezpiecznego, odpowiedzialnego i zrównoważonego ekosystemu usług turystycznych.
Polska Izba Turystyki jest członkiem ECTAA, jednego z sygnatariuszy niniejszego stanowiska.