Wielowiekowe bożonarodzeniowe tradycje, nastrojowa atmosfera w miastach – nie bez powodu Saksonię uważa się za Bożonarodzeniową Krainę. Tam organizowany jest jest najstarszy, bo już od 1434 r., jarmark bożonarodzeniowy Niemiec pn. „Dresdner Striezelmarkt”. Na lipskim jarmarku bożonarodzeniowym jest największy kalendarz adwentowy świata. Z Saksonii pochodzi słynna drezdeńska strucla „Dresdner Christstollen”.Tam w miejscowości Herrnhut narodziły się gwiazdy adwentowe, a z Pulsnitz pochodzą słynne pierniczki. Imprezy, jak śpiewanie kolęd w kościołach i na placach, ostatnia szychta w kopalni przed Wigilią, tzw. Mettenschicht, świąteczne pochody górników, różnego rodzaju jarmarki bożonarodzeniowe, jaśnieją w „saksońskim kalendarzu adwentowym” jak lampki na choince.
Czar Bożego Narodzenia przez 365 dni w roku
Podczas gdy gdzieś indziej okres „Bożego Narodzenia“ definiuje się za pomocą jarmarków bożonarodzeniowych, saksońskie tradycje bożonarodzeniowe można poznać przez cały rok – w manufakturach, warsztatach pokazowych, muzeach i wystawach. Rzadko który region Saksonii jest tak znany ze swoich świątecznych obrzędów, jak Rudawy, – jak również z niespotykanej na świecie tradycji sztuki snycerstwa i wyrobu zabawek. W wie-lu z zachowanych do dziś 1600 warsztatów rzemieślniczych można przyjrzeć się pracy mistrzów tego rękodzieła. Zwiedzający poznają z bliska stare zwyczaje i tradycje: toczenie drewnianych kół w warsztacie zabawkarskim w Seiffen, koronkarstwo klockowe w jednej z lu-dowych izb w Annabergu czy też chór dziecięcy zwiastujący od domu do domu bożonaro-dzeniową nowinę. Na długo pozostaną w pamięci wieczory w ciepłej izbie, gdzie w roz-weselonym towarzystwie mężczyźni zajmują się snycerstwem, a kobiety koronkarstwem klockowym.
9 potraw – świąteczny specjał
Jak sól w zupie, tak w Rudawach do bożonarodzeniowych ozdób należy anioł i górnik, dziadek do orzechów, świeczniki i piramidy. Każdego roku przed adwentem znosi się te figurki ze strychu i każda ma swoje określone miejsce w świątecznej izbie. Szczególnym wydarzeniem podczas Bożego Narodzenia w Rudawach jest tradycyjna potrawa świąteczna złożona z 9 dań i podawana na Wigilię. Jedzenie składa się zgodnie z ogólnym zwyczajem z 7, ale przeważnie z 9 potraw. Są one symbolem wspomnień, życzeń, ale też wyrazem osiągnięć. Ilość potraw wynikała przede wszystkim z możliwości rudawskiej rodziny, np. soczewica lub groszek, pieczona kiełbaska z kapustą kiszoną, śledź lub kęsy rybne z sałatką z jabłek, sałatka ziemniaczana z kiełbaską, kasza gryczana lub kasza jaglana albo zupa z owoców dzikiej róży, pieczeń wieprzowa z kluskami, bułka w mle-ku z siekanymi orzechami, chleb i sól, śliwki suszone.
Świecznik – anioł i górnik
Szczególnie wzruszające są coroczne parady i pochody górników w centrach byłego górnictwa, jak w Annaberg-Buchholz, Brand-Erbisdorf, Thum, Geyer, Marienberg i Ehren-friedersdorf. Wjazd piramidy bożonarodzeniowej w górniczym mieście Annaberg-Buchholz czy święto „Schneeberger Lichtelfest” cieszą nie tylko dziecięce oczy. Również historyczny zwyczaj Mettenschicht, ostatnia szychta w kopalni przed Wigilią, niemal codzienne przyjemne popołudnia, tzw. „Hutzennachmittage“, jak w Lengefeld czy Seiffen, przytulne wieczory „Lichtelohmde“ jak w Neudorf, muzyka adwentowa i koncerty przydają rudawskim świętom Bożego Narodzenia niepowtarzalnego blasku. Szczególnie wzruszają ozdobione tymi snycerskimi majstersztykami okna, które opowiadają o miłości górników do światła, co było przesłanką dla dzisiejszych bogatych zwyczajów bożonarodzeniowych.
Obok dużych jarmarków w Dreźnie, Lipsku i Chemnitz zapraszają na spacer po swoich jarmarkach również romantyczne saksońskie miasteczka. Miasto Görlitz zaprasza na plac Obermarkt do odwiedzenia jarmarku „Christkindelmarkt“, leżącego między wspaniałymi domami handlowymi w stylu renesansu i baroku. Jarmark bożonarodzeniowy dla całej rodziny w dzielnicy miasteczka Radebeul – w Altkötzschenbroda – obiecuje bajki, pomysły świątecznych podarunków i radość dla podniebienia, a jarmark bożonarodzeniowy na Twierdzy Königstein uprowadzi swoich gości na pewnie najpotężniejszą twierdzę w Saksonii. Wszędzie w pięknie oświetlonych centrach miast, jak wśród małych krętych uliczek Miśni, na romantycznych ulicach między stylowymi kamienicami miasta Pirna i w przytulnych sklepikach w wiosce zabawek Seiffen. Jest oczywiste, że Drezno, Chemnitz i Lipsk oferują na swoich słynnych promenadach handlowych niezwykłe pomysły upominków.
Śladem aromatów do miasta pierników
Nieopodal saksońskiej stolicy, w Pulsnitz, od stuleci piecze się słynne pierniczki „Pulsnitzer Pfefferkuchen”. W tym celu bierze się specjalnie do tego celu długo przechowywane ciasto z miodem lub karamelizowanym cukrem i dodaje najlepsze przyprawy, w średniowieczu zwane krótko pieprzem. Po dodaniu tych przypraw w 8 pulsnickich piekarniach mocno się wszystko miesza, ugniata i piecze. Święto bożonarodzeniowe bez słynnych pulsnickich pierniczków jest nie do pomyślenia. W tym znanym mieście pierników słynne pierniczki idą na cały świat już od 1558 r. W jedynym w Europie Muzeum Pierników „Alte Pfefferküchlerei“ w Weißenbergu lub w pulsnickich piekarniach pokazowych można sią zapoznać z tą sztuką i naturalnie dużo skosztować, Droga tam prowadzi bardzo prosto – najlepiej śladem aromatów.
Cukier puder i rodzynki
Miłośnicy bożonarodzeniowej strucli mogą zapoznać się z tajnikami tego wypieku w piekarni Emila Reimanna w Dreźnie. Specjalny objazd panoramiczny wiezie miłośników cukru pudru i rodzynek przez historyczną starówkę Drezna do samych wrót miasta, gdzie leży naj-większa w Dreźnie piekarnia strucli Emila Reimanna. W piekarni o ponad 500-letniej historii i przekazywanych z pokoleń na pokolenia tajemnic kunsztu pieczenia goście mogą osobiście zobaczyć, jak robi się ten wypiek pn. „Original Dresdner Christstollen“. Następnie mogą go skosztować przy smacznej filiżance małej czarnej, a potem powrócić do miejsca startu.
Zdjęcie: Sachsen Tourismus