CHORWACJA: SMAKI KRAJU POPULARNEGO WŚRÓD TURYSTÓW

Kuchnia to serce kultury i tradycji każdego regionu, a Chorwacja jest jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc przez miłośników enogastronomii, czyli połączenia wina i wyjątkowych smaków. Kraj ten przyciąga swoim autentycznym dziedzictwem i bogactwem lokalnych produktów oraz połączeniem tradycji z nowoczesnością.

To kraj, gdzie na stołach królują świeże oliwy, wyborne wina, soczyste owoce, aromatyczne trufle i niezliczone przysmaki, których można spróbować tylko tutaj. Każdy region, od Slawonii po Istrię, Kvarner i Dalmację, prezentuje unikalne smaki, które harmonijnie łączą wpływy śródziemnomorskie i kontynentalne. Odwiedzając Chorwację możemy nie tylko kosztować tych wyśmienitych potraw, lecz także poznać historię i tradycję ich produkcji. Taka niezwykła podróż zachwyci każdego smakosza.

Istria – kraina wina, oliwy i trufli

Istria, zwana często „terra magica”, to niezwykle popularny region wśród miłośników jedzenia i wina. Znajdują się tam piękne winnice, gaje oliwne oraz wyjątkowe restauracje nagrodzone gwiazdkami Michelina w miejscowości Rovinj. Region ten oferuje nie tylko wyśmienite jedzenie, lecz także okazję do zwiedzania Istrii szlakami jej winnic i poznawania charakterystyki szczepów takich jak malvazija istarska, teran czy muškat momjanski.
Dla miłośników oliwy Istria jest miejscem obowiązkowym. Wizyta w muzeum oliwy w Puli umożliwia poznanie jej historii, nauczenia się, jak rozpoznawać najwyższej jakości oliwę z pierwszego tłoczenia, a także odkrywanie tajników produkcji tego „płynnego złota”, które zyskało uznanie na całym świecie.

Po wizycie w muzeum można udać się na wycieczkę szlakiem gajów oliwnych by degustować lokalne oliwy, które zachwycają swoją jakością i unikalnym smakiem.
Będąc na Istrii nie można zapomnieć o truflach, aromatycznym skarbie o wyjątkowym smaku. Biała trufla, której sezon przypada na październik, to najdroższy i najbardziej ceniony gatunek. Wycieczki z polowaniem na trufle w lasach okalających miejscowość Motovun to wyjątkowa atrakcja, która pozwala nie tylko na poznanie tego specjału, lecz także na aktywne odkrywanie przyrody regionu. Nic dziwnego, że trufle z Istrii są jednym z najcenniejszych smaków na mapie Chorwacji.

Kvarner – Europejski Region Gastronomiczny 2026

Kvarner to prawdziwa perła chorwackiej gastronomii, łącząca w sobie smaki morza i gór. Ten malowniczy region coraz częściej pojawia się na kulinarnej mapie Europy. Znany
z wyjątkowych owoców morza, takich jak legendarne krewetki z Kvarneru, region ten przyciąga miłośników dobrego jedzenia z całego świata. Ostatnio został również wyróżniony jako jeden z Europejskich Regionów Gastronomicznych 2026, co jeszcze bardziej podkreśliło jego kulinarne bogactwo.
Miłośnicy serów powinni spróbować owczych i kozich serów z wysp Krk i Cres, które zachwycają bogactwem aromatów i idealnie komponują się z lokalnymi winami. Wśród win na szczególną uwagę zasługuje Žlahtina produkowana z winogron uprawianych w okolicach miejscowości Vrbnik na wyspie Krk. Vrbnička žlahtina jest nazwą chronioną geograficznie,
a wino to wyróżnia się świeżością, mineralnością i subtelnym smakiem, będąc doskonałym wyborem na każdą okazję.
Kolejną chlubą regionu są potrawy z jagnięciny, szczególnie tej z wysp Cres, Krk i Rab, gdzie zwierzęta żywią się aromatycznymi ziołami porastającymi surowe pastwiska. Nie można też pominąć pysznych deserów, takich jak tradycyjne fritule, które przypominają nasze małe pączki, czy wyjątkowego ciasta z wyspy Rab o nazwie Rapska Torta opartego na migdałach
i miodzie. Historia tego wyjątkowego wypieku sięga XII wieku, kiedy to deser ten zaserwowano papieżowi Aleksandrowi III podczas poświęcenia katedry. Przez stulecia Rapska Torta była rarytasem dostępnym jedynie dla najzamożniejszych, a jej przepis przechowywano w tajemnicy, przekazując go z pokolenia na pokolenie.

Slawonia – tradycje, wino i lokalna kuchnia

Slawonia, region o wyjątkowo urodzajnych ziemiach i sprzyjającym klimacie słynie z głęboko zakorzenionych tradycji, zwłaszcza w zakresie produkcji wina i uprawy winorośli. Lokalni producenci zdobywają uznanie na konkursach zarówno krajowych, jak i międzynarodowych, a ich wina, takie jak Traminac czy Graševina cechują się wyjątkowym smakiem.
Jest to również raj dla miłośników tradycyjnej kuchni. Mieszkańcy są znani z niezwykłej gościnności i przywiązania do tradycyjnych receptur. Odwiedzający ten region mogą posmakować unikalnych, regionalnych specjałów, takich jak domowe wędliny, w tym kulen czy kulenova seka, a także deserów i przekąsek takich jak taške czy salenjaci. Ta część Chorwacji, oferuje autentyczne i niezapomniane doświadczenia kulinarne, które łączą w sobie historię i tradycję.

Dolina Neretwy – mandarynkowy raj

W dolinie rzeki Neretwy, rozciągającej się między miastami Ploče, Metković i Opuzen, znajduje się rozległy obszar sadów owocowych. Rośnie tam ponad milion drzew mandarynkowych, które już we wrześniu zaczynają dojrzewać, zapełniając rynki i sklepy w całej Chorwacji. Uprawiane są różne odmiany mandarynek, co pozwala wydłużyć sezon zbiorów od wczesnej jesieni aż po grudzień. Wyróżnia się około dziesięciu głównych gatunków, od wczesnego ichumare, dojrzewającego w połowie września, po późne odmiany, takie jak unshiu owari, które zamykają sezon w grudniu.
Rodzinne gospodarstwa pełne dojrzałych owoców stają się coraz większą atrakcją turystyczną. Zorganizowane wycieczki przyciągają odwiedzających z całej Chorwacji, których uczestnicy mają okazję nie tylko podziwiać malownicze sady, ale także samodzielnie zbierać owoce i poznawać tajniki ich uprawy. Zbiór mandarynek wymaga precyzji – owoce należy ścinać specjalnymi nożyczkami, aby nie uszkodzić ich delikatnych ogonków, co pozwala zachować ich soczystość.
Dla wielu odwiedzających powrót z koszami pełnymi świeżych, własnoręcznie zebranych owoców to nie tylko pamiątka z podróży, ale także smakowity dowód na niezwykłe bogactwo doliny Neretwy.

Dalmacja – smaki morza, oliwy i wina

Dalmacja, której duża część położona jest wzdłuż wybrzeża Adriatyku, to doskonałe miejsce dla wielbicieli kuchni śródziemnomorskiej. Region ten słynie z wyjątkowych warunków do uprawy winorośli – słońce, skalista ziemia i morska bryza tworzą idealne środowisko, dzięki któremu wina dalmatyńskie są cenione na całym świecie. Winnice tworzą malownicze krajobrazy, a produkowane tu wina jak np. Dingač czy Pošip, cechuje prawdziwa głębia smaku.
Jest to także bogactwo ryb i owoców morza, które są serwowane na każdym kroku. Warto spróbować tu dań przygotowywanych „ispod peke” (pod żeliwną pokrywą), które zachowują pełnię smaku dzięki powolnemu pieczeniu. Z kolei wschodnia część półwyspu Pelješac, a szczególnie okolice zatoki Mali Ston, to miejsce, gdzie tradycja połowu ostryg sięga czasów rzymskich. Idealne warunki do ich wzrostu tworzy słodkowodna rzeka Neretva wpływająca do morza.
Świeże ostrygi wymagają precyzji podczas otwierania, by zachować ich cenny, słony sok. Można je podawać na wiele sposobów – od grillowanych ostryg po wykwintne risotto, jednak najczęściej serwuje się je na surowo z odrobiną soku z cytryny. Na deser polecamy tradycyjne kroštule lub rožatę – dalmatyńskie specjały, które stanowią słodkie zwieńczenie każdej uczty.
Zdjęcia: ChWT – Ivo Biocina, Maja Danica, Julien Duval