Ten niewielki bałkański kraj, ma tylko 25.713 km² powierzchni, niemal dokładnie tyle, co nasze woj. lubelskie i nieco ponad 2 mln ludności, coraz częściej odwiedzany jest przez turystów zagranicznych, również polskich. I jest bardzo zainteresowany, aby przybywało ich coraz więcej.
Nie oferuje co prawda morskich plaż, ale zapewnia wiele innych atrakcji, o których opowiadał podczas spotkania z prasą i przedstawicielami branży turystycznej Radca ekonomiczny Ambasady Republiki Macedonii w Polsce Pan dr Ilija Psaltirov.
GÓRY, RZEKI, JEZIORA
W jego ojczyźnie otoczonej przez Albanię, Bułgarię, Grecję, Kosowo i Serbię, dominują tereny wyżynne i górskie z najwyższym szczytem Golem Korab, 2764 m n.p.m. Największą i najdłuższą rzeką jest Wardar z czterema ważnymi dopływami, wpadający, już w północnej Grecji, do Morza Egejskiego. Największym (358 km²), a zarazem najsłynniejszym jeziorem dzielonym dostępem z Albanią, jest Ochrydzkie.
Ale ważne są również jeziora Prespańskie (Prespa) i Dorjan, a także inne mniejsze. Tereny obecnej Macedonii Północnej mają długą, bogatą i często tragiczną historię. W starożytności zamieszkiwała je ludność spokrewniona z Grekami i pozostająca pod wpływem kultury helleńskiej. Słowianie zaczęli napływać tam w VI w, a poszczególne plemiona tworzyły wspólnoty nazywane Sklawiniami.
W 2 połowie IX w. znalazły się one pod panowaniem Bułgarii. A po jej chrzcie w Bizancjum w 866 r. w Ochrydzie zaczęło się rozwijać piśmiennictwo w języku słowiańskim. Z najważniejszych faktów historycznych trzeba wspomnieć o podboju przez Bizancjum, z istniejącym przez kilkadziesiąt lat (971-1014) państwem Samuela Komitopula ze stolicą w Ochrydzie, a następnie już całkowicie pod jej panowaniem.
JARZMO TURECKIE I PODZIAŁ REGIONU
Upadek cesarstwa bizantyjskiego, szczegóły pomijam, to od połowy XIV w. jarzmo tureckie. Dopiero po wojnie rosyjsko – tureckiej 1877-1878, która przyniosła wyzwolenie Bułgarii, Macedonia miała się stać jej częścią. Ale udało się to dopiero w wyniku wojen bałkańskich 1912-1913, chociaż region ten podzielony został między Serbię jako Macedonia Wardarska, Grecję – Macedonia Egejska i Bułgarię – Macedonia Piryńska.
Okres II wojny światowej również przyniósł zmiany, a dopiero po niej Macedonia Wardarska została jedną z republik związkowych Jugosławii. A po jej rozpadzie samodzielnym państwem, które zmieniało nazwę i flagę. Opowiadając o turystycznych atrakcjach kraju, radcar I. Psaltirov wspomniał m.in. o znajdujących się tam megalitach z około 1800 roku p.n.e., antycznym greckim herosie Heraklesie i licznych zabytkach helleńskich.
Mówił i pokazywał na ekranie również późniejsze, średniowieczne, a zwłaszcza związane z głównymi religiami: ortodoksyjną grecką, katolicyzmem – wspominając o św. Teresie z Kalkuty oraz islamie. Przedstawił najważniejsze dla turystów zagranicznych miasta, miejsca i inne atrakcje.
MIASTA, KLASZTORY, ŚWIĄTYNIE
Jest ich sporo. Na dużej mapie Macedonii Północnej, znajdującej się w albumie – broszurze, którą uczestnicy spotkania i prezentacji otrzymali w upominku wraz z innymi publikacjami na temat tego kraju oraz jego głównych, promowanych miejsc, doliczyłem się 21 szczególnie polecanych. Rozrzuconych od północy po południe, ze szczególną koncentracją w części północno zachodniej i zachodnio południowej
. Prelegent mówił m.in. o Perle kraju, jaką jest jezioro Ochrydzkie i położone nad nim nieco ponad 40-tysięczne miasto Ochryda (Ohrid). Z antycznymi korzeniami, od 1980 r. wpisanym na Listę Dziedzictwa UNESCO , co najmniej dziesięcioma obiektami, miejscami i imprezami wartymi bliższego poznania lub udziału w nich.
Zachowały się w nim liczne cerkwie, m.in. św. Zofii z freskami z XI wieku, św. Klemensa i Pantelejmona, św. Jana w Kaneo z XIV wieku, św. Klemensa z XIII wieku, św. Jerzego, św. Zauma, św. Petki, św. Stefana, ruiny bazyliki św. Erazma z IV wieku. Ponadto ruiny twierdzy cara Samuela z X-XI wieku i starożytny teatr. A równocześnie odbywają się tam różnorodne imprezy.
KULTURA, SPORT, WODY MINERTALNE
Kulturalne, religijne, sportowe. Można m.in. uprawiać paralotniarstwo i sporty wodne na jeziorze. W lecie organizowany jest festiwal muzyczny Ohrid Summer Festival itp. Sporo uwagi poświęcił stołecznemu Skopje i tamtejszemu Staremu Bazarowi, domu Matki Teresy, Muzeum Archeologicznemu oraz pobliskiemu Kanionowi Matka.
A na mapce w otrzymanym folderze stolicy znalazłem w sumie 19 polecanych budowli, miejsc i imprez. Mniej znanym jest miasto Bitola ze starymi zabytkami, ale głównie programami kulturalnymi. Podobnie miasto Kruszewo, niegdyś, w 1903 r., istniejącej tylko 10 dni samodzielnej republice. W nim również są stare zabytki sakralne, ciekawa bałkańska architektura, muzeum sztuki itp.
Radca wspomniał również o innych jeziorach, m.in. Dojran, w którym rosną, wykorzystywanie w medycynie na okłady, lecznicze algi. W kraju są również źródła wód leczniczych i mineralnych z temperaturami od 30 do 60ºC oraz łaźnie termalne.
Wrażenie na uczestnikach prezentacji zrobił filmik ze scenami spływu pontonami rwącymi nurtami macedońskich rzek, paralotniarstwo czy jazdy konnej. Oferta turystyki aktywnej jest zresztą bogatsza.
FOLKLOR, KUCHNIA, WINA I PARKI NARODOWE
Uwzględnia również wspinaczkę w górach i wędrówki m.in. nad wodospady czy w piękne miejsca widokowe. Osobny temat to miejscowy folklor, oryginalna, smaczna kuchnia oraz wina – ich próbkę mogliśmy poznać podczas degustacji po prezentacji. W Macedonii jest pięć głównych regionów winiarskich w których wytwarza się te trunki.
A to, co opisuję, to tylko główne, najważniejsze tematy poruszone w prezentacji. Innych atrakcji mogących zainteresować także polskich turystów, jest tam rzeczywiście sporo. Chociażby 3 parki narodowe: Pelister, Mavrovo i Galichica. A Skopje, co podkreślił ambasador, ma bezpośrednie połączenie lotnicze z Warszawą.
Wśród uczestników spotkania, na jego zakończenie, rozlosowano, po odpowiedziach na pytania dotyczące macedońskich atrakcji turystycznych, kilka butelek macedońskiego wina. A także główny los: voucher na kilkudniowy pobyt w jednym z najlepszych hoteli w Skopje.
Inni, zachęceni prezentacją, filmami, zdjęciami, otrzymanymi publikacjami oraz mnóstwem informacji i faktów, powinni pomyśleć o pojechaniu tam z którymś z biur podróży lub na własną rękę. Przy czym może nie warto odkładać tego i wybrać się do Macedonii Północnej już w tym roku?
Zdjęcia autora.