25 października br. otwarte zostanie dla publiczności oraz artystek i artystów nowa siedziba Muzeum Sztuki Nowoczesnej przy ul. Marszałkowskiej 103, na części Placu Defilad. Trwają w niej jeszcze prace, ale z prawie miesięcznym wyprzedzeniem odbyła się w nim pierwsza konferencja prasowa z udziałem prezydenta m.st. Warszawy Rafała Trzaskowskiego, przewodniczącej Rady m.st. Warszawy Ewy Malinowskiej–Grupińskiej i dyrektorki muzeum Joanny Mytkowskiej.
W swoich wystąpieniach podkreślali oni, że oddanie do użytku muzeum w tym punkcie stolicy stanowić będzie początek trwającej już przemiany śródmieścia w Nowe Centrum Warszawy – strefę zieloną i przyjazną pieszym. Rafał Trzaskowski powiedział, że nadchodzi czas, w którym otwierane będą różne kończone obecnie inwestycje i projekty rozpoczęte przed laty. Władze miasta coraz częściej będą zapraszać mieszkańców i gości stolicy do korzystania z instytucji kultury oraz zielonych przestrzeni, w których można będzie ciekawie spędzić czas.
Realizowane są one z myślą, aby przestrzeń miejska stawała się bardziej przyjazna i wygodna dla wszystkich. Jedną z tych inwestycji, realizowanych nie bez trudności już dosyć długo, a zarazem pierwszy nowy znaczący obiekt w Nowym Centrum Warszawy, jest właśnie gmach MSN. Posiada on otwarty dla wszystkich parter, na którym dostępny będzie bogaty program publiczny, a zarazem miejsce spotkań i działań kulturalnych oraz łącznik między placem Centralnym i Parkiem Świętokrzyskim. Przestrzenią dostępną dla każdego, miejscem ingerującym różne inicjatywy, instytucje kultury, NGO-sy oraz środowiska twórcze.
Zaoferuje on wiele sposobów spędzania czasu wolnego: od zwiedzania wystaw, udziału w zajęciach dla dzieci i dorosłych, po poznawanie twórczości współczesnych artystek i artystów. Przy czym wydarzenia gościnne łączące różne dziedziny sztuki odbywać się będą równolegle z wystawami dzieł ich twórców. Parter nowej siedziby muzeum obejmujący m.in. audytorium, sale edukacyjne, księgarnię oraz kawiarnię, bezpośrednio połączony z zielonym forum, zaplanowany został jako miejsce, w którym MSN dzielić się będzie przestrzenią z mieszkańcami oraz zapraszanymi do współpracy instytucjami kultury.
Swoimi przemyśleniami na temat nowej stołecznej inwestycji podzieliła się Ewa Malinowska – Grupińska dziękując równocześnie radnym za aktywny udział i działania na rzecz realizacji tej budowy. O tym, jak długo oczekiwanym budynkiem jest Muzeum Sztuki Nowoczesnej, mówiła jego dyrektorka Joanna Mytkowska. Podkreślając, że rozpoczął on przebudowę ścisłego centrum Warszawy i zmianę jego symbolicznej wymowy z postsowieckiej na nowoczesną tożsamość żywo rozwijającego się miasta. Powstał, mówiła, ogólnodostępny, publiczny budynek, którego misją jest włączać w rozmowy o sztuce coraz to nowe grupy publiczności.
Poinformowała również o najbliższych planach muzeum. Dla publiczności i twórców otwarte zostanie ono 25 października. Będzie to okres „Przywitania z budynkiem”, realizacji m.in. 16. edycji „Warszawy w budowie” – dorocznego festiwalu, podczas którego poruszane są problemy architektury i wspólnej przestrzeni miejskiej. Tegoroczna zatytułowana będzie „Trudna Miłość. Muzeum między placem a Pałacem” i skupiać na roli, jaką mogą dziś pełnić współczesne instytucje kultury, a także historii placu Defilad i ulicy Marszałkowskiej – przestrzeniach codziennego życia warszawiaków i gości miasta.
W tym okresie wstępnym, gdyż otwarcie ekspozycji stałej i wystaw czasowych nastąpi w MSN dopiero w lutym 2025 roku, zaplanowano także szereg imprez. M.in. IV edycję programu „Formy podstawowe” i „Naradę obywatelską artystek i artystek”. Pierwszymi zwiedzającymi nową siedzibę MSN będą dzieci. Czeka je tu nie tylko oprowadzanie z przewodnikami i twórcze warsztaty, ale również kolejna, specjalna edycja „Form podstawowych”. Jej finałem będzie wystawa sztuki współczesnej przygotowana przez najmłodszych. Celem tego programu jest wprowadzenie sztuki współczesnej do szkół podstawowych.
Ofiarowanie uczniom możliwości tworzenia własnych dzieł i wystaw oraz rozwijanie kreatywności, współpracy i umiejętności krytycznego myślenia. Natomiast „Narada obywatelska artystek i artystów” w ramach projektu „Muzeum Wspólne” odbywa się w Polsce po raz pierwszy jako realizowana w instytucji kultury. Otwarta jest ona na osoby uprawiające różne dziedziny sztuki, w różnej sytuacji zawodowej i mające różne poglądy na to czym sztuka powinna być i jakie miejsce zajmować w społeczeństwie. Warszawskie twórczynie i twórców pytano jak MSN może przyczynić się do poprawy ich sytuacji oraz lepiej odpowiadać na ich oczekiwania i potrzeby.
Podczas konferencji poinformowano także m.in., że na obu poziomach galerii powstały tzw. pokoje z widokiem – panoramicznymi oknami wychodzącymi na ul. Marszałkowską i południową część placu Defilad. Z innych informacji warto odnotować, że słynna Palma stojąca od 22 lat na rondzie de Gaulle’a znajdzie się, po jej koniecznym remoncie, w zbiorach MSN, do których ofiarowana została przez jej autorkę Joannę Rajkowską. Natomiast w istniejącym od 15 lat Parku Rzeźb na Bródnie, w którym MSN wspólnie z dzielnicą Targówek rozwija kolekcję sztuki współczesnej w przestrzeni publicznej, 29 września o godz. 16.oo odsłonięta zostanie niezwykła praca ukraińskiego artysty Nikity Kadana.
Wkrótce po napaści zbrojnej Federacji Rosyjskiej na Ukrainę odbył on podróż do Donbasu. Zebrał znalezione tam fragmenty metalu, betonu i szkła przekształcone przez temperaturę eksplozji. Stały się one dla niego tworzywem, z którego artysta wykonał monumentalną rzeźbę „Balkon i flaga. Dolyna.” Składa się ona z trzech, wzajemnie uzupełniających się elementów. Są to metalowa flaga i maszt, betonowy cokół w formie balkonu oraz dekorująca go mozaika nawiązujące z jednej strony do toczącej się na Ukrainie wojny, z drugiej do idei architektonicznych lat 70-tych XX w. – okresu gwałtownej urbanizacji.
Przedstawiciele mediów zaproszeni na konferencję prasową poprzedzającą otwarcie nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej mogli też obejrzeć nową salę kinową w podziemiach, zbudowanej obok jego głównego gmachu od strony północnej – ul. Świętokrzyskiej wieży Kinomuzeum. Dodam, że zapowiedziany przez dyr. Joannę Mytkowską okres bezpośrednio po otwarciu nowego gmachu MSN „Przywitanie z budynkiem”, wydarzeń dostępnych nieodpłatnie dla wszystkich, potrwa 3 tygodnie i ma być zapowiedzią przyszłych działań muzeum. Pokazane zostaną wówczas wybrane prace z jego zbiorów, odbędą się akcje perfomatywne, społeczne i edukacyjne, koncerty, wykłady oraz wspomniany już festiwal „Warszawa w budowie”. Otwarte zostanie też nowe kino.
Zdjęcia autora