Wydawnictwo Helion rozpoczęło w br. edycję nowej serii przewodników Bezdroży – Travel book. Mają one poręczny format, ładną szatę graficzną, ciekawą treść, gdyż te, które otrzymałem do recenzji, napisane zostały przez dobrych, sprawdzonych autorów. Ponadto jak zwykle w przewodnikach tego wydawnictwa są mapki i plany miast oraz sporo kolorowych zdjęć. No i przystępna cena.
Układ jest jednolity. Najpierw krótko, z ilustracjami, o najważniejszych atrakcjach prezentowanego kraju. Następnie informacje praktyczne: kiedy najlepiej tam jechać, jakie są inne źródła informacji o nim oraz formalności związane z podróżą.
Sporo miejsca poświęcanych jest informacjom krajoznawczym w formie krajoznawczego ABC oraz omówienia najistotniejszych cech miejscowego społeczeństwa,, kultury i sztuki oraz kuchni. Główną częścią każdego z tych przewodników są informacje o poszczególnych regionach kraju oraz najważniejszych w nich miejscowościach, miejscach, zabytkach itp.
Krótko, zwięźle, z myślą głównie chyba o tych czytelnikach i turystach, którzy nie są zainteresowani nadmiarem szczegółów, a wystarczą im informacje najważniejsze. W tekst włamywane są – po kilka w każdym przewodniku – dwustronicowe wkładki, na których omawiane są nieco szerzej wybrane tematy. A także krótkie informacje monotematyczne w ramkach. Na końcu zaś znajduje się krótki słowniczek oraz indeks najważniejszych miejscowości i miejsc.
Czarnogóra, od której zaczynam omawianie wybranych pozycji z tej serii, jest krajem niewielkim, mniejszym od naszego województwa małopolskiego. Ale szalenie ciekawym, zróżnicowanym, o bogatej przeszłości oraz atrakcyjnej ofercie dla turystów. Od słonecznych adriatyckich plaż, po dzikie góry. Z propozycjami m.in. raftingu kanionem rzeki Tary, poznawaniem kościołów, cerkwi i meczetów, monasterów i starych twierdz. A także spróbowania miejscowej bałkańskiej kuchni i lokalnych napitków.
Autorzy prezentują tamtejsze złożone społeczeństwo, na które składają się dominujący Czarnogórcy, ale także Muzułmanie (Bośniacy), Serbowie i Albańczycy – z trudnymi problemami określania przez wielu z nich własnej tożsamości narodowej. Podkreślają trwałość tamtejszych struktur plemiennych, zróżnicowanie języków, religii i obyczajów itp.
Przedstawiają złożone dzieje tego górskiego kraju i krótkie kalendarium historyczne od… 65.000 – 35.000 lat p.n.e., poprzez kolejne fale ludów, które osiedlały się na tym obszarze w przeszłości, tworzenie się i zanikanie państw, podporządkowanie obcym. Trudne stulecia tureckiego jarzma – aż po niepodległość współczesnej Czarnogóry i najważniejsze w tym ostatnim okresie wydarzenia doprowadzone do roku 2013.
Znając trochę ten kraj i jego dzieje, ze szczególnym zainteresowaniem czytałem m.in. o tamtejszym społeczeństwie oraz historii czarnogórskiej cerkwi i jej niezależności od kilku wieków od „bratniej” serbskiej. W najobszerniejszej części tego przewodnika prezentującej poszczególne miasta i regiony znaleźć można zarówno informacje o ich przeszłości, krótkie: co tam warto zobaczyć – z trochę bardziej szczegółowymi, ale zgodnie z zasadą „w pigułce”, opisami.
A także informacje jak tam dojechać, gdzie jeść oraz spać zarówno na miejscu, jak w okolicach. W układzie według regionów: Podgorica i okolice; Boka Kotorska; Wybrzeże Adriatyku; Górskie serce kraju. A w nich najważniejsze miejscowości i miejsca. W przypadku np. Zatoki Kotorskiej: Herceg Novi, Risan, Prast, Kotor, Tivat i Półwysep Luštica. Na adriatyckim wybrzeżu: Budva, Bar, Petrovac na Moru i Ulcinj.
Wspomniane zaś wkładki monotematyczne poświęcono Faunie jeziora Szkoderskiego, Winu i Rakii oraz Tradycjom Muzycznym. Oprócz tych obszerniejszych wkładek, w przewodnik włamano, wzbogacając jego treść, ponad 20 informacji w ramkach. M.in. „Kanion Tary”, „Most na Tarze”. „Święty Wasyl Ostrogski Cudotwórca”, „Święty Tryfun”, „Piraci ulcinjscy”. Ponadto w przewodniku znajduje się 9 wielobarwnych map i planów miast.
CZARNOGÓRA. Przewodnik Bezdroży z serii travel book. Autorzy: Krzysztof Bzowski, Draginja Nadaždin, Maciej Niedźwiecki + grono współpracowników. Wydawnictwo Helion, wyd. I, Gliwice 2014, str. 240, cena 24,90 zł.
