Zainteresowanie turystów budzą zabytkowe budowle z różnych epok, wspaniałe dzieła architektury oraz sztuki zgromadzone w muzeach, zachwycające krajobrazy, zwłaszcza górskie, szeroko rozumiana przyroda z roślinnością i egzotycznymi zwierzętami, ludzie żyjący w odległych krajach i ich kultura, obyczaje, kuchnia. Chociaż niektórym nadal wystarcza tylko bierny wypoczynek na nadmorskich plażach, nad jeziorami, w górach, czy po prostu „na łonie przyrody”. Jest ich jednak coraz mniej. My Polacy, znani już jesteśmy w świecie z ruchliwości podczas urlopów oraz szerokich zainteresowań. Zwłaszcza, że zakres poznawania ciekawych miejsc, zwyczajów czy nowych dziedzin systematycznie rozszerza się.
Popularność zdobywa np. turystyka gastronomiczna, szlakiem kuchni różnych regionów kraju czy świata. A także jej fragmenty, jak np. szlaki winnic i wina, czy piwne. Rośnie również zainteresowanie możliwością zwiedzania czynnych zakładów przemysłowych różnych branż, czy też zrewitalizowanych i dostosowanych do nowej roli i potrzeb. Tę stosunkowo nową dziedzinę turystyki dostrzegła Mazowiecka Regionalna Organizacja Turystyczna wydając w roku ubiegłym przewodnik „Industrialne Mazowsze”. Został on bardzo dobrze przyjęty, okazał się bowiem ciekawy i dobrze oraz kompetentnie napisany.
Jego pierwsza edycja zajęła pierwsze miejsce w prestiżowym konkursie Róża Regionów 2023 w kategorii folder promocyjny. Doceniono go także w innych ogólnopolskich, promujących nowoczesne rozwiązania w branży turystycznej. A czytelnicy dowiedzieli się z niego o istnieniu wielu naprawdę wartych poznania, a równocześnie dostępnych obiektów i miejsc, nierzadko dosłownie gdzieś w pobliżu. Sukces skłonił MROT do wydania w br. nowej, rozszerzonej wersji tego przewodnika. Uwzględniono w nim już ponad 130 obiektów, miejsc i tras w województwie mazowieckim.
Dodano także nowe, których w ub. roku jeszcze nie było. Obecnie w blisko 100 stronicowym, bogato ilustrowanym zdjęciami, rysunkami, planami i mapkami przewodniku znaleźć można naprawdę mnóstwo cennych informacji, sugestii oraz rad co i gdzie zwiedzać, a także 9 propozycji wycieczek do i po najciekawszych, zdaniem autorów, miejsc i obiektów. Przy czym zarówno pieszych, jak i rowerowych, samochodowych czy nawet… kolejowych. W prawobrzeżnej Warszawie, z osobno uwzględnionymi zrewitalizowanymi dawnymi obiektami przemysłowymi.
A także na Pradze, w podwarszawskich miasteczkach czy w Radomiu, rowerem po Puszczy Kampinoskiej, ale również koleją do zabytkowych stacji dawnej Kolei Warszawsko – Wiedeńskiej ze stolicy do Żyrardowa. Oczywiście z mapkami i informacjami niezbędnymi dla sensownego odbycia takich wycieczek. Poprzedzają go rozdziały poświęcone historii przemysłu na Mazowszu, specyfiki jego odbudowy w latach powojennych oraz temu, co autorzy zalecają poznać z tematyki industrialnej w Warszawie oraz czterech regionach województwa, zgodnych ze stronami świata, wokół niej.
Obok rozszerzonego wydania ubiegłorocznego przewodnika ukazała się jego druga część poświęcona ludziom: twórcom – założycielom znanych fabryk i zakładów oraz wynalazcom w tych dziedzinach. Przypomniani są bardzo zasłużeni, niekiedy już zapomniani, z mnóstwem nazwisk, ich dzieł, faktów, ilustracji, rysunków, a także mapek i planów ułatwiających trafienie do miejsc sugerowanych przez autorów. Znajdują się w nim nazwiska 10 przemysłowców lub twórców i założycieli branż lub obiektów. W paru przypadkach wraz z najbliższymi krewnymi, którzy z nimi działali lub kontynuowali ich dzieło. Wiele można dowiedzieć się np. o historii i rozwoju Żyrardowa, kolei Warszawsko – Wiedeńskiej, ale także Terespolskiej oraz Nadwiślańskiej. O warszawskich browarach, stacji pomp i warszawskich filtrach, fabrykach metalowych, również jednak czekolady, zakładach lotniczych, stoczni rzecznej, aptekach, bankach, bazarze Różyckiego oraz o wielkich warszawskich wynalazcach i ich wynalazkach. To kolejne 10, chyba najważniejszych, nazwisk ludzi zasłużonych w tych dziedzinach.
Oba te tomiki przeznaczone są dla turystów zainteresowanych poznawaniem przemysłowego Mazowsza. Przy czym zarówno osobistym, „na własne oczy”, jak i tylko o nich czytając. Tym pierwszym autorzy proponują, jak już wspomniałem, konkretne wycieczki, ale zapewniają również dostateczną masę informacji i ilustracji, aby trasy i zakres poznawania wybierać samodzielnie, według własnych zainteresowań oraz możliwości. Oba omawiane przewodniki wydane zostały w dwu wersjach. Drukowanej, które dostępne są punktach Informacji Turystycznej oraz elektronicznej do bezpłatnego pobrania na stronach MROT: www.mrot.pl. Warto z tego korzystać i poznawać również industrialne Mazowsze.
INDUSTRIALNE MAZOWSZE. PRZEWODNIK TURYSTYCZNY, Edycja rozszerzona. Wyd. MROT, Warszawa 2024, str. 96, ISBN 978-83-962865-8-1.
INDUSTRIALNE MAZOWSZE. PRZEWODNIK TURYSTYCZNY. Mazowsze przemysłowców i wynalazców. Wyd. MROT, Warszawa 2024, str. 84, ISBN 978-83-962865-9-8.
Autorzy obu przewodników: Rafał Modzelewski i Monika Jarosz. Główni konsultanci: Artur Zbiegieni i Mieczysław Żochowski.