W okolicach Pragi znajduje się wiele ciekawych pod względem przyrodniczym miejsc: malownicze doliny rzek Łaby, Berounki, Sázavy czy Wełtawy, gęste lasy Ziemi Křivoklátskiej, jaskinie i sztolnie Czeskiego Krasu. A na miłośników zabytków czekają liczne zamki i pałace, między innymi Nelahozeves, Loučeň, Kačina, Točník i Žebrák, Czeski Šternberk, Křivoklát i Karlštejn.
Pałac Loučeň i labirynty
Ciekawostką w parku otaczającym pałac Loučeň (około 60 km na północny wschód od Pragi) jest tak zwane labiryntarium, jedyne w Czechach, a nawet w Europie. Składa się z dwunastu różnych labiryntów, wkomponowanych w krajobraz parku w stylu angielskim. Jest np. labirynt świetlny, bukszpanowy, cisowy, palisadowy czy kamienny. To świetna zabawa dla dzieci i dorosłych. Zamek oferuje kilka tras zwiedzania. Gości oprowadzają przewodnicy w strojach z epoki. Odbywają się także wieczorne zwiedzania i specjalne programy dla dzieci.
Točník i Žebrák, ulubione siedziby Wacława IV
Zamki Točník i Žebrák stoją we wsi Točník, w pobliżu miasteczka Žebrák, około 50 km na zachód od Pragi i tworzą majestatyczny kompleks. Budowa zamku Točník została ukończona w roku 1398. Jak na ówczesne czasy, szczycił się on wieloma nowościami budowlanymi. Do dziś można podziwiać pozostałości centralnego ogrzewania, które zapewniało ciepło w całym zamku. Pierwszy system ogrzewania król Wacław IV polecił zainstalować na sąsiednim zamku Žebrák.
Był to ruszt, na którym kładziono kamienie, pod nim rozpalano ogień. Przez otwór w ścianie gorące powietrze unosiło się w górę, ogrzewając komnaty na piętrze. Od połowy XIII wieku Žebrák był ulubionym miejscem wypoczynku szlachty i czeskich królów. Po pożarze w roku 1395 Wacław IV przebudował zniszczoną siedzibę i jednocześnie założył powyżej na występie skalnym nowy zamek Točník. W ten sposób powstał romantyczny kompleks zamków oddalonych od siebie zaledwie o kilkaset metrów.
W pałacu Nelahozeves dom rodzinny Dvořáka
Pałac Nelahozeves, jedna z najpiękniejszych budowli renesansowych w Czechach, leży około 35 km na północ od Pragi, na lewym brzegu Wełtawy. Stała ekspozycja pałacowa obejmuje dwanaście salonów ilustrujących życie bogatej rodziny szlacheckiej w Czechach w XIX wieku. Zobaczyć można tam między innymi sypialnię damską i męską, jadalnię, salonik muzyczny, kaplicę rodzinną i bibliotekę. Od początku wiosny, aż do jesieni, w pałacu odbywa się popularny festiwal Muzyczna Nelahozeves Antonína Dvořáka, na cześć słynnego kompozytora, którego dom rodzinny znajduje się na podzamczu.
Pałac Kačina, perła architektury empire
Pałac Kačina (87 km na wschód od Pragi) należy do najsłynniejszych budowli w stylu empire w Czechach. Został zbudowany przez Jana Rudolfa Chotka w latach 1806-1824, najwyższego burgrabię Królestwa Czeskiego, jako letnia siedziba reprezentacyjna. Chotkowie panowali na Kačinie aż do roku 1911, do śmierci ostatniego przedstawiciela rodu. Pałac odziedziczył wówczas jego siostrzeniec Quido Thun Hohenstein.
W okresie międzywojennym wyremontował pałac, ale z powodu długów, zbiegł za granicę. W roku 1945 pałac został skonfiskowany i w latach pięćdziesiątych w jego pomieszczeniach powstało Muzeum Rolnictwa. Po roku 1995 dla zwiedzających udostępniono także bibliotekę, teatr i ekspozycję prezentującą dzieje rodu Chotków. W 2001 roku pałac Kačina został uznany za narodowy zabytek kultury. Budowlę otacza piękny park angielski, przez który wiedzie ścieżka edukacyjna.
Gotycki zamek Czeski Šternberk
Zamek Czeski Šternberk leży 53 km od Pragi, w kierunku na Brno, zaledwie 3 km od zjazdu z autostrady D1 Praga – Brno. Należy do najstarszych zamków w Czechach. Założony został w roku 1241 przez ród Sternbergów i do dziś znajduje się w ich władaniu. Fasada zamku zachowała styl gotycki, ale wnętrza zostały przebudowane w stylu wczesnobarokowym. Trasa zwiedzania prowadzi przez piętnaście bogato wyposażonych pomieszczeń, rozpoczynając od reprezentacyjnej sali rycerskiej, przez salony i saloniki wyposażone w meble pochodzące z różnych epok, aż do salonu myśliwskiego, który zdobią liczne trofea.
Warto zwiedzić także, oddalony o 12 km od zamku, klasztor w Sázavie. Trzeci najstarszy klasztor męski w Czechach związany jest z życiem i działalnością pustelnika i patrona ziem czeskich, świętego Prokopa. W XI wieku zamieszkał on w pobliskiej jaskini. Z czasem dołączyli do niego inni pustelnicy, którzy w roku 1032, dzięki książętom z rodu Przemyślidów, Oldřichovi i jego synowi Břetislavovi, utworzyli tu klasztor benedyktynów. Klasztor stał się najważniejszym czeskim ośrodkiem piśmiennictwa starosłowiańskiego. Tamtejsi mnisi kontynuowali zapoczątkowaną przez Cyryla i Metodego liturgię słowiańską, stworzyli szereg znaczących zabytków piśmiennictwa słowiańskiego.
Zamek Křivoklát – więzienie z wieżą głodową
Zamek Křivoklát (59 km na zachód od Pragi) zaczął budować przed rokiem 1110 król Władysław I., ale największe znaczenie uzyskał on dopiero za panowania Przemysła Ottokara II., który stworzył w nim reprezentacyjną siedzibę władców czeskich. Na Křivoklácie przebywał także Karol IV oraz inni królowie czescy. Podczas wojen husyckich przechowywano tam insygnia koronacyjne. Ze względu na położenie wśród gęstych lasów i znakomity system obronny, zamek był także wykorzystywany jako więzienie z lochem głodowym, czyli miejscem, w którym trzymano więźniów skazanych na śmierć głodową.
Spośród znanych więźniów, najdłużej, bo aż 16 lat, przebywał w nim biskup Jednoty Braci Czeskich Jan August. Razem z nim więziony był jego adiutant Jakub Bílek. Więzienie mieściło się także w wieży Huderce, gdzie za panowania cesarza Rudolfa II. przez kilka lat przebywał alchemik Edward Kelley. Křivoklát kilkukrotnie uległ zniszczeniu przez pożar, największy miał miejsce w 1826 roku. Zamek został odbudowany przez Fürstenbergów. Do dziś zachował wygląd z tamtego okresu.
Zamek Karlštejn – perła architektury gotyckiej
Karlštejn, położony 30 km na południowy zachód od Pragi, należy do najsłynniejszych zamków czeskich. Został zbudowany w 1348 roku przez czeskiego króla i cesarza rzymskiego Karola IV. jako miejsce przechowywania królewskich skarbów, świętych relikwii i insygniów koronacyjnych. Trasy zwiedzania obejmują pomieszczenia Pałacu Cesarskiego, Skarbiec w Wieży Mariańskiej, w którym można zobaczyć replikę korony świętego Wacława i Dużą Wieżę ze słynną kaplicą Św. Krzyża, w której znajduje się cykl 129 obrazów Mistrza Teodoryka, największa w Czechach galeria portretowa władców czeskich.
Informacje turystyczne o Czechach w języku polskim: www.visitczechrepublic.com/pl-PL
Zdjęcia: Czech Tourism