Trzeciego marca 2021 minęło 150 lat od śmierci słynnego przedsiębiorcy Michaela Thoneta. Zasłynął on z produkcji mebli, zwłaszcza giętych. Krzesła, popularnie nazywane „thonetki“, stały się prawdziwą ikoną wzornictwa.
Michael Thonet urodził się w niemieckim mieście Boppard i pracował jako stolarz. W 1856 roku założył fabrykę w morawskim miasteczku Koryčany, dokąd później przeprowadził się. Następnie założył kolejne zakłady w Bystřicy pod Hostýnem i Vsetínie. W Koryčanach i Vsetínie nie produkuje się obecnie mebli, ale fabryka w Bystřicy świętuje w tym roku 160 rocznicę nieprzerwanej produkcji.
Firma ma się czym pochwalić: legendarne krzesło, tak zwaną „czternastkę”, krzesło „osiemnastkę” z 1867 roku, jak również bujane fotele uwiecznili na swych obrazach Toulouse-Lautrec, Picasso, Renoir i Salvador Dalí. „Thonetki” miał w swojej pracowni Lew Tołstoj, ich walory docenili także Le Corbusier, Adolf Loos czy Miese van der Rohe.
Obecnie „thonetki” znaleźć można dosłownie na całym świecie. Siedzi się na nich w biurach Microsoftu i Google, popija się kawę w Starbucksie, zobaczymy je w biurze Preciosy w Singapurze. Tradycję produkcji drewnianych mebli giętych w Bystřicy pod Hostýnem obecnie kontynuuje firma TON
Dla wszystkich, którzy chcą zapoznać się z procesem produkcji mebli, szczególnie dla uczniów szkół zawodowych i grup zorganizowanych, firma oferuje zwiedzanie zakładu. W czasie wakacji letnich organizowane są dni otwarte dla publiczności. W Bystřicy pod Hostýnem i okolicach znajduje się wiele atrakcji turystycznych.
Na wzgórzu Hostýn stoi Bazylika Wniebowzięcia NMP, jedno z najsłynniejszych sanktuariów maryjnych. Na Hostýnie natomiast kamienna wieża widokowa, pod którą kamień węgielny położył w roku 1897 cesarz Franciszek Józef I.
Informacje w języku polskim: www.ton.eu/pl Informacje o zwiedzaniu zakładu: www.ton.eu/cz/exkurze-v-tonu
Zdjęcia: bazyliki – Czech Tourism; mebli – Muzeum ohýbaného nábytku Bystřice p. H a TON, Bystřice p. H.
* * *
Od redaktora.
Fabryka Mebli Giętych, obecnie Fameg, istnieje również w Polsce, w Radomsku, gdzie w 1881 roku założyli ją synowie Michaela Thoneta, August, Josef, Michael i Jakob. Przy czym swoją historię wywodzi ona od tegoż Michaela Thoneta, przedstawianego jednak jako wiedeński prekursor formowania drewna bukowego. Zwiedzałem ją… na początku lat 50-tych XX w, gdy jeździłem do niej jako student Uniwersytetu Łódzkiego, a zarazem lektor Towarzystwa Wiedzy Powszechniej, z odczytami dla załogi na temat literatury francuskiej (Wiktor Hugo) i rosyjskiej (Mikołaj Gogol), w ramach obchodów 150-lecia urodzin pierwszego z nich i 100-lecia śmierci drugiego. Fameg nadal ma w swojej ofercie meble gięte „Thonetki”. (Cez)
