Trzecie już wydanie przewodnika Bezdroży po Izraelu w serii travelbooków, jest faktycznie wznowieniem poprzednich, z których I (2016) omówiłem szczegółowo na naszych łamach i recenzja ta jest nadal do przeczytania. Zmiany są niewielkie. Objętość zwiększyła się o 8 stron, obok 1-2 stronicowych wkładek monotematycznych „Morze Martwe” i „Pustynne ruiny” pojawiło się 5 kolejnych: „Białe miasto” (Tel Awiw), „Szlaki Galilei”, „W górach Giboa”, „Góra Hermon” i „Z morskich toni na szczyt krateru”. Kalendarium historyczne przedłużono o 2 lata, do 2018 roku. To chyba wszystkie, a przynajmniej najważniejsze zmiany i uzupełnienia. Generalnie przewodnik pozostał z dawną treścią oraz jego plusami i minusami. Plusy, to przede wszystkim fakt, że jest to przewodnik dobry, jeden z najlepszych w tej serii. Napisany kompetentnie i ciekawie przez autora także kilku innych o tym kraju i regionie (Ziemia Święta) oraz wielu innych. Z informacjami niezbędnym i potrzebnymi turystom. Obfitymi ilustracjami ze 120 kolorowymi zdjęciami, 13 planami i mapkami, 22 ciekawostkami w ramkach włamanych w tekst oraz sugestiami na wstępie, co przede wszystkim należy zobaczyć, lub przeżyć z izraelskich atrakcji. Wady, to niemal całkowite pominięcie zabytków i miejsc leżących na terytorium Autonomii Palestyńskiej, która przecież nie jest osobnym państwem.
Przy czym niekonsekwentne, gdyż uwzględniono Betlejem, a także, ale już bez informacji, że i on położony jest w Autonomii, greckiego, prawosławnego klasztoru (ławry) św. Saby z V wieku. Czytelnicy nadal nie mogą niczego dowiedzieć się m.in. o Jerychu – jednym z najdłużej, bez przerwy zamieszkanych miast świata. Podobnie m.in. o również biblijnej Kanie Galilejskiej, Magdali, z której pochodziła Maria Magdalena, czy zawieszonym na półeczce i skalnym zboczu wąwozu klasztorze z VI w. św. Jerzego Koziby (Hagios Georgios). Dosyć wybiórczy jest ciągle Indeks, czego efektem jest np. wspomnienie miejsca domniemanego chrztu Jezusa w Jordanie – Jardenit (Yardenit) w okolicach Tyberiady, ale już bez takiego hasła w indeksie.
Brakuje ich w nim zresztą więcej. W recenzji pierwszego wydania tego przewodnika wskazywałem zauważone pominięcia i sugerowałem jego uzupełnienie oraz poprawienie w kolejnych, co niestety nie zostało uwzględnione. A wymagałoby tylko nieznacznego zwiększenia objętości oraz niewielkiego wkładu pracy i kosztów. Widocznie nadal bardziej opłacalne są dodruki nazywane kolejnymi wydaniami. Chociaż w tym przypadku wprowadzono pewne zmiany, wspomniane przeze mnie na wstępie. Jest to więc nadal przewodnik dobry, zasługujący na polecenie, chociaż mógłby być lepszy.
IZRAEL. Przewodnik Bezdroży z serii travelbooków. Autor: Krzysztof Bzowski. Wydawnictwo Helion, wydanie III, Gliwice 2019, str 239, cena 27,90 zł. ISBN 978-83-283-6440-0
