Słowacki Raj, region kraju naszych południowych sąsiadów położony blisko wspólnej z Polską granicy, należy do wyjątkowo atrakcyjnych i zasługujących na poznanie. Oferuje mnóstwo atrakcji zarówno miłośnikom zabytków, architektury i sztuki, że wspomnę o jednej ze słowackich pereł: Lewoczy z tamtejszym przepięknym rynkiem, ratuszem z podcieniami, a przede wszystkim kościołem św. Jakuba z 7 gotyckimi ołtarzami, w tym najsławniejszym, głównym, najwyższym w tym stylu w świecie, dziełem Mistrza Pawła z Lewoczy. Magnesami przyciągającymi tam turystów są również m.in. miasta Kieżmark i Spiska Sobota, „Słowacki Watykan” – Spiska Sobota, malownicze ruiny największego na Słowacji Spiskiego zamku i sporo innych. Amatorzy pięknych widoków na pewno będą zachwyceni przełomem rzeki Hornad oraz licznymi malowniczymi wąwozami, z których ten region słynie. Podobnie jak Doboszyńska Jaskinia Lodowa i inne atrakcje. Również z turystyki aktywnej i ciekawych tras trekkingowych. Turystom polskim region ten przybliża, oferując niezliczone informacje, poświęcony mu przewodnik Bezdroży wydany w nowej serii Trek & Travel.
Wzbogaca go blisko 140 kolorowych zdjęć, liczne mapki i plany, zwięzłe, ale treściwe opisy 38 atrakcji regionu oraz sporo dodatkowych informacji i ciekawostek, w tym dotyczących Polski i Polaków, włamanych w ramkach w tekst. Szkoda, ale to wada tej serii wydawniczej, że nieuwzglęch przewodnika. Do poznawania tego regionu Słowacji zachęcają ilustrowane informacje „Zdobądź i poznaj” o 10, zdaniem autora, najważniejszych tamtejszych atrakcjach. W rzeczywistości jest ich o wiele więcej, ale uwzględnione zostały, a znam tamte strony nieźle, chyba wszystkie najistotniejsze. Recenzowany przewodnik ma, podobnie jak cała ta seria, z której omówiłem już na naszych łamach kilka, przejrzysty system oznaczeń ikonkami oraz lokalizacją polecanych atrakcji, a także tras trekkingowych, na mapkach umieszczonych na wewnętrznych stronach okładek. Informacje praktyczne o dojeździe, komunikacji w regionie, potrzebnych dokumentach oraz noclegach i wyżywieniu, znajdują się na końcu. Bez szczegółów, ale z przydatnymi adresami, popularnymi potrawami, o służbie zdrowia czy z listą świąt państwowych. Warte uwagi są też „Językowe pułapki”, bo język słowacki bliski polskiemu zawiera również słowa i zwroty o odmiennym, czasami nawet wulgarnym znaczeniu.
O czym warto wiedzieć, aby nie popełniać gaf i przypadkowo nie obrażać gospodarzy. Merytorycznie przewodnik, tak jak i pozostałe z tej serii wydawniczej, podzielony jest na dwie podstawowe części: Trek i Travel. Pierwsza poświęcona jest propozycjom trekkingu po najciekawszych trasach. Ich opisy poprzedzają krótkie informacje o Słowackim Raju, samym przewodniku, opisie krajoznawczym regionu oraz niezbędnych przygotowaniach do trekkingu. Autor proponuje 10 głównych tras, opisując je, główne punkty widokowe lub warte zatrzymania się na nich z innego powodu. Informacje te zawierają m.in. wysokości do pokonania, potrzebny na to czas, skalę trudności, a także przekroje poziome oraz podstawowe informacje o dojeździe, wyżywieniu i noclegach. Cztery trasy dodatkowe opisane są tylko skrótowa, każda na jednej stronie ze zdjęciem, ale i wszystkimi najważniejszymi informacjami. Natomiast w części Travel czytelnik – turysta znajduje kilka podstawowych informacji o Słowacji, a nieco obszerniejsze o tym jej regionie: jego geografii, historii, zabytkach i ludziach.
Po czym następuje prezentacja 38 atrakcji tego regionu. Miast, miasteczek i innych miejsc. Z ich historią „w pigułce”, opisami najważniejszy zabytków, muzeów itp., z informacjami o nich, adresami, dniami i godzinami dostępności, cenami wstępu itp. W sumie jest to spora dawka wiedzy i informacji niezbędnych lub przynajmniej przydatnych turyście. Wzbogaconych o dodatkowe, przeważnie ciekawostkowe, włamane w tekst w ramkach. Oto parę przykładów. „Lista Światowego Dziedzictwa UNESCO”. „Maurycy Beniowski”. „Beata Łaska” (z domu Kościelecka, pierwsza znana z imienia turystka tatrzańska, żona Olbrachta Łaskiego). „Teodor Józef, Konstanty Lubomirski” (starosta spiski i wojenny awanturnik, a zarazem religijny dewota). „Kultury prehistoryczne na Spiszu”. „Antonici” (Zakon św. Antoniego Pustelnika). „Paweł z Lewoczy”. „Lewocka „Biała Dama”. „Ród Zápolyów”. „Słowacki Kras”. Przewodnik napisany ciekawie i kompetentnie, z mnóstwem informacji, ciekawostek i anegdot, wart jest polecenia. Nie tylko zachęca do poznawania ważnego i bliskiego nam nie tylko geograficznie, regionu Słowacji, ale wzbogaca wiedzę turystów zwiedzający tamte strony, zabytki czy nawet tylko korzystających z wędrówek trekkingowych.
SŁOWACKI RAJ. Przewodnik Bezdroży z serii Trek&Travel. Autor: Krzysztof Magnowski. Wydawnictwo Helion, wyd. I, Gliwice 2021, str, 240, cena 44,90 zł. ISBN 978-83-283-7386-0