Macedonia, to kolejna była republika dawnej Jugosławii, po której ukazał się tylko jej poświęcony przewodnik w serii Bezdroża Classic. Wcześniej uwzględniana była w tej oficynie tylko w przewodnikach po Bałkanach. Jest to, jak na tak niewielki kraj z relatywnie nielicznymi zabytkami najwyższej klasy, chociaż ciekawymi miastami, klasztorami oraz pięknymi górami i jeziorami, książka dosyć obszerna. Z mnóstwem przydatnych turystom informacji, sugestii i rad.
Napisana ze znawstwem tematu, głównie na podstawie własnych obserwacji. To, jak również mapa kraju powtórzona na obu wewnętrznych stronach składanych okładek oraz 18 mapek i planów wewnątrz, a także 22 informacji monotematycznych w ramkach włamanych w tekst, to największe plusy tego przewodnika. Za minus uważam natomiast niema całkowity brak w nim zdjęć.
Poza kolorowym na okładce, stronie głównej i 11 ilustrujących obiekty i miejsca, które autorzy zalecają zobaczyć koniecznie. Są wśród nich oczywiście stołeczne Skopje i najpiękniejsze zabytkowe miasto Ochryda. A także dwa inne: Bitola i Tetowo, 3 klasztory, ruiny antycznego Stobi, dwa parki narodowe i kanion Matka. A więc rzeczywiście najważniejsze z ciekawych miejsc w tym kraju.
W części wstępnej autorzy proponują dwie trasy jego zwiedzania: tygodniową i dwutygodniową oraz trzecią, tranzytową, w trakcie przejazdu z Serbii do Grecji. Natomiast już w głównej części przewodnika 20 innych tras. Łącznie obejmujących chyba rzeczywiście wszystko, co w Macedonii zasługuje na zobaczenie. Chociaż wymaga to oczywiście sporo czasu i wysiłku, zwłaszcza w pokonywaniu pieszo tras górskich. Podobnie jak w innych przewodnikach tej serii, i w tym znajduje się Kalendarium wydarzeń kulturalnych, Informacje praktyczne i Informacje krajoznawcze. Czytelnik – turysta znajduje w nich nie tylko niezbędne lub przydatne mu informacje, ale również sporo rad. Np. aby oprócz dowodu osobistego, wystarczającego do przekroczenia granicy, zabrać także paszport, który może okazać się niezbędny przy załatwianiu różnych formalności.
Pamiętać, że osoba niepełnoletnia musi mieć pisemną zgodę opiekunów prawnych na wyjazd, a w przypadku podróży z jednym z rodziców, również pisemną zgodę drugiego. Czy o obowiązku meldunkowym. Co jest szczególnie ważne gdy turysta nocuje poza hotelami czy pensjonatami, musi więc meldować się na policji i to w ciągu 12 godzin od chwili przybycia. Natomiast od właścicieli hoteli, którzy mają obowiązek meldowania gości, należy brać zaświadczenie, że został on wykonany, bo bez posiadania takiego dokumentu podróżny może mieć problem wyjazdu z kraju i ew. zapłacić 500 euro kary z równoczesnym zakazem ponownego przyjazdu przez dwa lata.
Autorzy zalecają również, aby posiadać polskie ubezpieczenie na wypadek choroby czy wypadku, bo Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego w Macedonii, nie jest honorowana. Lub aby przed wyjazdem sprawdzić w polskim banku, którego kartę bankomatową posiada się, czy na jej podstawie można będzie podejmować w Macedonii pieniądze. Czytelnik – turysta znajduje w tym przewodniku również informacje jak dotrzeć do tego kraju. Co bywa dosyć skomplikowane, gdyż z Polski nie ma bezpośrednich połączeń lotniczych i kolejowych, a jedyne autobusowe, raz w tygodniu, jest dosyć drogie. Dowiaduje się o noclegach, wyżywieniu, jak również o samym kraju. Z dosyć rozbudowaną i ciekawą jego historią i wieloma innymi informacjami.
Podstawową część przewodnika, Zwiedzanie Macedonii, poprzedza lista 14 obiektów i miejsc, które zdaniem autorów trzeba lub szczególnie warto zobaczyć. Z odsyłaczami na właściwe strony. Następnie są opisy, z planami i mapkami, Skopje i 21 innych miast, regionów lub miejsc – klasztorów, gór, parków narodowych, jezior itp. Z ich krótką historią, charakterystyką oraz informacjami co szczególnie zasługuje na uwagę. I oprowadzaniem po tych miejscach z mnóstwem informacji o nich. Również praktycznymi: jak dojechać, poruszać się na miejscu, gdzie nocować, jeść, o lokalnych wydarzeniach itp. Przeważnie także o tym, co interesującego znajduje się w okolicach. Nie brak i innych przydatnych informacji, zwłaszcza o warunkach uprawiania turystyki w konkretnych górach, parkach narodowych, na dosyć szczegółowo opisanych trasach.
Jest to więc przewodnik dobry, zachęcający do samodzielnego zwiedzania i poznawania Macedonii. Na jego końcu znajdują się słowniczki polsko – macedoński i polsko – albański, indeks, lista planów, mapek oraz informacji w ramkach włamanych w tekst. Przeważnie nie tylko ciekawych, ale i potrzebnych. M.in.: „Zagrożenia” – o chaotycznym i niebezpiecznym ruchu drogowym, również na przejściach dla pieszych, gwałtownych burzach i spadkach temperatury oraz agresywnych psach pasterskich, niedźwiedziach i jadowitych wężach w górach. „Turystyczny savoir-vivre”, „Warto pamiętać” – o drogach płatnych i ograniczeniach prędkości. „Macedonia a Macedonia, czyli spór z Grecją o nazwę”, czy „A jeśli nie chcesz się rozczarować” – ze zwiedzania czego warto zrezygnować.
MACEDONIA. W SERCU BAŁKANÓW. Przewodnik z serii Bezdroża Classic. Autorzy: Robert Sendek i Magdalena Dobrzańska-Bzowska oraz współpracownicy. Wydawnictwo Helion, wyd. I, Gliwice 2016, str. 278, cena 39,90 zł., ISBN 9789-83-283-2068-0