Tutejsza ikona św. Mikołaja Cudotwórcy z XII w., najstarsza na Wołyniu, była tak sławna i „cudami słynąca”, że specjalnie przyjeżdżał do niej, aby się pomodlić, pierwszy i jedyny, koronowany w 1253 r. król Rusi, wcześniej książę Rusi Halickiej, Danyło I (1201 – 1264), pochowany w Bazylice Narodzenia NMP w Chełmie.
Niespełna trzytysięczne miasteczko Ryn w powiecie giżyckim położone nad jeziorami: Ryńskim i Ołów na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, przyciąga turystów i żeglarzy dwiema atrakcjami. Kilkoma zabytkami, z których najważniejszym jest pokrzyżacki zamek zamieniony na 4* hotel, ale z zachowaną częścią muzealną. O nim napiszę jednak wkrótce osobno. I ośrodkami żeglarskimi i portami jachtowymi, z najważniejszym – Bocianim Gniazdem – Szkołą Żeglarstwa i Sportów Motorowodnych.
Duży, malowniczy, jeden z największych w Słowacji zamek, góruje nad związanym z nim od ponad 9 wieków, obecnie niespełna 5-tysięcznym miasteczkiem Bojnice. Szczycącym się także pieczarami zamieszkanymi już w epoce kamiennej, starą farą z fundamentami od XII wieku, kąpieliskiem termalnym i jednym z najważniejszych w kraju ogrodem zoologicznym.
Miejsce to, nad głęboką wówczas rzeką Turią, otoczone z drugiej strony bagnami nie do przebycia, ludzie zamieszkiwali, w niewielkich grupach, już od czasów neolitu – połowy III tysiąclecia p.n.e.
W pobliżu najszerszej, północno - zachodniej części zalewu na Dunaju, który powstał po wybudowaniu tamy i elektrowni wodnej w Gabčikove, leży 13-tysięczne miasto Šamorin, po węgiersku Somorja. Z bogatą przeszłością i nadal ważny ośrodek kulturalny oraz gospodarczy Żytniej Wyspy – Kukkónii, chociaż status miasta powiatowego straciło ono w 1960 roku.
